متعادلان

متعادلان . [ م ُ ت َ دِ ] (ع ص ، اِ) تثنیه ٔمتعادل ، در اصطلاح حساب دو عدد متساوی را گویند. گاهی نیز بر دو عددی اطلاق می شود که مجموع اجزاء مفرده ٔ یکی از آن دو عدد برابر باشد با مجموع اجزاء مفرده ٔ عدد دیگر، مانند عدد شش که مجموع اجزاء مفرده ٔ آن یعنی سدس و نصف و ثلث آن نیز شش می باشد چنین عددی را تام و معتدل و مساوی هم گویند. اما اگر مجموع اجزاء مفرده ٔ آن عدد، از خود آن زیادتر باشد آن عدد را زائدگویند مانند عدد دوازده که اجزاء مفرده ٔ آن عبارت است از: نصف و ربع و ثلث و سدس و نصف سدس که مجموع آن 16 است . و هرگاه مجموع اجزاء مفرده کمتر باشد آن راناقص خوانند مثل عدد چهار که اجزاء مفرده ٔ آن نصف وربع است که مجموع آن سه می باشد که از خود آن عدد کوچکتر است . (از کشاف اصطلاحات الفنون ص 951 و 1018).