ترجمه مقاله

مستغلات

لغت‌نامه دهخدا

مستغلات . [ م ُ ت َ غ َل ْ لا ] (ع ص ، اِ) ج ِ مستغل . آنچه از محصول زمین و از قبیل آن بدست آید. (اقرب الموارد). برای اطلاع بر کیفیت مستغلات از نظر مالیاتی رجوع به تاریخ تمدن جرجی زیدان ج 2 ص 94 شود. || هر ملک غله خیز. (ناظم الاطباء)[ : گورخانه ٔ یوسف (ع ) را ] اوقاف بسیار باشد از دیه ها و مستغلات در بیت المقدس . (سفرنامه ٔ ناصرخسرو ص 60). دانم که عشر و خمس این غلات و نزل و ربع این مستغلات به دواوین سلاطین نمیدهی . (سندبادنامه ص 166). و ضامن مستغلات را که دخل میرسد و به مشروط وفا نکرده است در استیفای مضمون سخت نگیرد. (مجالس سعدی ص 23). شغل مشارالیه [ وزیر سرکار ] نسق املاک و زراعات و آبادی باغات و مستغلات و طواحین و قنوات است . (تذکرةالملوک چ دبیرسیاقی ص 44 و 46 و 50). از برای مستغلات سرکار خاصه ٔ شریفه ضابط و مستأجر بهم رسانید. (تذکرةالملوک ص 45).
- مستغلات دیوانی ؛ مستغلات متعلق به بیت المال و مملکت . درمقابل مستغلات خاصه : شغل مشارالیه [ ضابطه نویس ] آن است که محصولات و مستغلات دیوانی تمام ممالک محروسه و وجوه راهداری ... (تذکرةالملوک ص 41).
|| انبار غله . (ناظم الاطباء).
ترجمه مقاله