ترجمه مقاله

ممکنات

لغت‌نامه دهخدا

ممکنات . [ م ُ ک ِ ] (ع ص ، اِ) ج ِ ممکنة. کلیه ٔ موجودات عالم را ممکنات گویند بجز موجود واحدی که مبداء کل است . موجودات ، ممکنات ذاتی و واحبات غیری اند که آن غیر آنها را از عدم و مرحله ٔ قوت به فعل آورده است : «الموجودات الممکنة الوجود فی جوهرها خروجها من القوةالی الفعل انما یکون ضرورة من مخرج هو بالفعل اعنی فاعلا یحرکها و یخرجها من القوة الی الفعل ». (تهافت التهافت ص 393) (از فرهنگ علوم عقلی ). موجودات غیرواجب . (یادداشت مرحوم دهخدا). موجوداتی که صلاحیت ظهور وبروز داشته باشند: اذ لایقضی الحادث وجود نفسه ، اذ لابد من مرجح فی جمیعالممکنات . (حکمت الاشراق ص 173).
اگرچه در سخن کآب حیات است
بود جایز هر آنچ ازممکنات است .

نظامی .


دیدار توحل مشکلات است
صبر از تو خلاف ممکنات است .

سعدی .


ترجمه مقاله