موحدین

موحدین . [ م ُ وَح ْ ح ِ ] (اِخ ) الموحدین . سلسله ٔ سلاطینی که در افریقا و اسپانیا سلطنت داشتند. (یادداشت لغت نامه ). فرقه ای از مسلمین در شمال افریقا که به عنوان اعتراض بر عقاید مسلمین مشبهی و مجسمی قیام کردند و بر خلاف ایشان به نفی تشبیه و تجسیم در باب ذات باری تعالی عقیده داشتند. پیشوای این فرقه ابوعبداﷲ محمدبن تومرت بود از قبیله ٔ مسمودة که مردم را به توحید می خواند و پیروانش او را مهدی منتظر می دانستند. او در سال 522 هَ . ق . درگذشت و ریاست فرقه ٔ او به جانشین و برادرش عبدالمؤمن رسید (سال 524) و او در سال 534 دست به تسخیر ممالک زد. در سال 538 سپاه المرابطین را مغلوب ساخت و بلاد وهران و تلمسان فاس و سبته و سالی را گرفت و در سال 541 مراکش را تسخیر و سلسله ٔ امرای مرابطی را برانداخت و در سال 540 با اعزام سپاهی به اسپانیا همه ٔ سرزمینهای مسلمان نشین آنجا را گرفت . و در سال 547 سلسله ٔ بنی حماد را در الجزایر منقرض کرد و در سال 553 تونس را گرفت و طرابلس را ضمیمه ٔقلمرو خود ساخت . و بدین ترتیب همه ٔ کشورهای ساحلی شمال افریقا از مصر تا اقیانوس اطلس را به زیر فرمان و تصرف خود درآورد. جانشینان او لیاقت او را نداشتندو دولت اسپانیا در سال 632 هَ . ق . آنها را شکست داد و بعد مسلمین را از همه ٔ شبه جزیره خارج ساخت . و در سال 667 هَ . ق . قبیله ٔ بنی مرین آنها را در مراکش منقرض کردند و بر شهر مراکش استیلا یافتند. تسلط موحدین بر شمال افریقا و حکومت آنان از سال 524 تا 667 هَ . ق . ادامه یافت و جمعاً سیزده تن از این سلسله حکومت راندند. (از ترجمه ٔ طبقات سلاطین اسلام صص 39 - 41). و نیز رجوع به معجم الانساب و الاسرات زامباور شود.