ترجمه مقاله

موری

لغت‌نامه دهخدا

موری . (ص نسبی ) منسوب به مور. || حرکت موری ، کوشش موری ، حرکت و کوشش چون مور، ضعیف و آهسته . (از یادداشت مؤلف ). || (اِ) راهگذر آب باشد. (از ناظم الاطباء) (جهانگیری ). آبراهه . رهابه . رهاب . راهگذر آب باشد در زیر زمین . (برهان ). رهگذر آب صحن ، و این در فارسی و هندی مشترک است . (غیاث ) (آنندراج ). || لوله را گویند که کوزه گران از سفال سازند به جهت راه گذر آب و غیره . (برهان ). تنبوشه و لوله ٔ سفالی که در راهگذر آب و جز آن گذارند. (ناظم الاطباء). گنگ . (لغت فرس اسدی ). گنگ کاریزها باشد. (صحاح الفرس ). تنبوشه . گنگ . کول و آن تنبوشه ٔ بزرگ است که در نقبهای کاریز یعنی قنات بکار برند. آبراهه . رهابه . رهاب . (یادداشت مؤلف ). مُنگ (در تداول مردم قزوین )؛ برنج ، موری آب خانه . (بحر الجواهر) :
... نت کاریز و ... من موری است
آب موری من به رنگ چو دوغ .

طیان (از صحاح الفرس ).


زنگی روی چون در دوزخ
بینی همچو موری مطبخ .

جامی (از فرهنگ جهانگیری ).


|| لوله ٔ کوزه . (غیاث ) (آنندراج ). || ناودان . (ناظم الاطباء) (از برهان ). || نوعی از آش است . (غیاث ) (آنندراج ). || (اصطلاح پزشکی ) مجرای بول و منی واقع در میان گرده و مثانه که به تازی برانح یا برانج گویند. (از یادداشت مؤلف ). باید دانست که آلتهای بول گرده است و مثانه و مجراهایی که میان هر دوست و این مجراها را طبیبان به تازی برانح گویند و تفسیر برانح به زبان اهل خراسان موری است . (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ). ونوع جرم آن [ نوع جرم مجرای قضیب ] نه از نوع خایه است و همچون موری است میان خایه و بن قضیب نهاده و به تازی این موری ها را اوعیةالمنی گویند. (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ). || مورش مهره . (ناظم الاطباء). به معنی مورش هم هست که مهره های ریزه باشد که زنان بردست و گردن بندند. (برهان ). || نوعی از پارچه ٔ ریسمانی . (ناظم الاطباء) (از برهان ). نوعی از بافته ٔ ابریشمی . (غیاث ) (آنندراج ). قسمی پارچه چون سمنقر. نوعی جامه ٔ نخی باریک و فراخ چشمه . (یادداشت مؤلف ). || ناله و زاری آهسته و در زیر لب . (ناظم الاطباء). رجوع به زنجه موره و زنجه موری و همچنین زنجه مویه شود.
ترجمه مقاله