موشک
لغت‌نامه دهخدا
موشک . [ ش َ ] (اِ مصغر) مصغر موش یعنی موش کوچک . (ناظم الاطباء). نوعی از موش است . (آنندراج ). موش خرد. و این کلمه با موسکولوس لاتینی لفظاً و معناً از یک ریشه است ، چه موسکولوس هم به معنی موش کوچک است . (یادداشت مؤلف ) :
نور گیتی فروز چشمه ٔ هور
زشت باشد به چشم موشک کور.
موشکی بود در پس منبر
زود برد این خبر به موشانا.
|| عضله . ماهیچه . (یادداشت مؤلف ). الیه . (دهار): حماة؛ موشک گوشت ساق . الیه . موشک ساق . (منتهی الارب ). || نوعی از آتش بازی . (ناظم الاطباء). قسمی آتش بازی . (شرفنامه ج 2 ص 264). قسمی آتش بازی که در آن آلتی از کاغذ کلاهک مانند و به شکل موش سازند و درون آن باروت و شوره ریزند و فتیله نهند و چوبی دم آسا بر آن تعبیه کنند و آتش زنند و بر هوا پرتاب کنند. (یادداشت مؤلف ): صدهزار چراغ بر ریسمانها تعبیه کنند و موشکها بر اطراف آن بندند بر وجهی که چون یک چراغ برافروزند موشک بر آن ریسمانها دویده به هر چراغ که رسد روشن سازد. (حبیب السیر چ 1 خاتمه ص 43). || فشنگ . (ناظم الاطباء). || قسمی کشتی تندرو. (یادداشت مؤلف ). || (اصطلاح نظامی ) قسمی از آلات ناریه ٔ جنگ که بیشتر در دریا به کشتی دشمن افکنند. قسمی سلاح انفجاری . نوعی از بمب محتوی مواد منفجره . (یادداشت مؤلف ). آلتی جهنده که به فضا پرتاب شود. موشک مجهز به موتور جت و دارای همه گونه وسیله ٔ لازم برای پیشروی است . قوه ٔ انفجاری که بر اثر احتراق بنزین در انتهای موشک پدید می آید قدرت جهشی در آن به وجود می آورد که موشک را به جلو می راند. موشک دارای دو یا سه طبقه است و هنگامی که خود را به مدار زمین می رساند قسمتهای اضافی آن که مخزن گاز و نیرو هستند و قوه ٔ محرکه ٔ موشک را تشکیل می دهند جدا می شوند و به زمین می افتند و فقط اطاقک موشک - که حامل سرنشین و تجهیزات فنی و وسایل لازم است - در مدارزمین قرار می گیرد و به موجب قوانین حرکت اجرام سماوی به مسیر خود ادامه می دهد. موشک دارای فرمانهای دستی است و فضانوردان با کمک این فرمانها موشک را هدایت می کنند. موشک دارای فلز مرکبی است که قدرت مقاومت شگفت انگیز دارد و اشعه ٔ خورشید و عوامل جوی نمی توانندروی آن اثر بگذارند. پیش از آن که فضانورد بخواهد فرود آید باید سفینه ٔ فضایی یک نیم دور بچرخد بطوری که پشت فضانورد در جهت حرکت قرار گیرد و او بتواند با کاهش شتاب مقاومت کند. در این هنگام فضانورد دستگاههای ترمزکننده را به حرکت درمی آورد و از سرعت سفینه می کاهد و وقتی که اطاقک فضانورد در هشت هزارگزی زمین است ، دستگاههای ترمزکننده دایم از سرعت اطاقک میکاهدو سرانجام فضانورد با چترنجات فرود می آید. موشکهای فضایی مجهز به یک دستگاه تهیه ٔ هوا هستند. این دستگاه نه فقط دایماً هوای تازه تهیه می کند، بلکه درجه ٔ نسبی هوا را نیز حفظ می نماید و درجه ٔ حرارت را همواره بیست درجه ٔ سانتی گراد نگه می دارد. دو دوربین تلویزیون موشک همیشه مراقب وضع فضانورد است و تصاویر او رابه زمین می فرستد. دستگاه تلفن برای مکالمه با زمین ،مخزن ذخیره ٔ غذا و دستگاههای مختلف خبرگیری و فیلم برداری و ضبط صدا نیز در موشکها تعبیه می شود. موشک انواعی دارد. که به کیفیت پرتاب آن بستگی دارد از قبیل زمین به زمین و زمین به هوا و قاره پیما و غیره .
- موشک دریایی ؛ اژدر . (یادداشت مؤلف ).
نور گیتی فروز چشمه ٔ هور
زشت باشد به چشم موشک کور.
(گلستان ).
موشکی بود در پس منبر
زود برد این خبر به موشانا.
عبید زاکانی .
|| عضله . ماهیچه . (یادداشت مؤلف ). الیه . (دهار): حماة؛ موشک گوشت ساق . الیه . موشک ساق . (منتهی الارب ). || نوعی از آتش بازی . (ناظم الاطباء). قسمی آتش بازی . (شرفنامه ج 2 ص 264). قسمی آتش بازی که در آن آلتی از کاغذ کلاهک مانند و به شکل موش سازند و درون آن باروت و شوره ریزند و فتیله نهند و چوبی دم آسا بر آن تعبیه کنند و آتش زنند و بر هوا پرتاب کنند. (یادداشت مؤلف ): صدهزار چراغ بر ریسمانها تعبیه کنند و موشکها بر اطراف آن بندند بر وجهی که چون یک چراغ برافروزند موشک بر آن ریسمانها دویده به هر چراغ که رسد روشن سازد. (حبیب السیر چ 1 خاتمه ص 43). || فشنگ . (ناظم الاطباء). || قسمی کشتی تندرو. (یادداشت مؤلف ). || (اصطلاح نظامی ) قسمی از آلات ناریه ٔ جنگ که بیشتر در دریا به کشتی دشمن افکنند. قسمی سلاح انفجاری . نوعی از بمب محتوی مواد منفجره . (یادداشت مؤلف ). آلتی جهنده که به فضا پرتاب شود. موشک مجهز به موتور جت و دارای همه گونه وسیله ٔ لازم برای پیشروی است . قوه ٔ انفجاری که بر اثر احتراق بنزین در انتهای موشک پدید می آید قدرت جهشی در آن به وجود می آورد که موشک را به جلو می راند. موشک دارای دو یا سه طبقه است و هنگامی که خود را به مدار زمین می رساند قسمتهای اضافی آن که مخزن گاز و نیرو هستند و قوه ٔ محرکه ٔ موشک را تشکیل می دهند جدا می شوند و به زمین می افتند و فقط اطاقک موشک - که حامل سرنشین و تجهیزات فنی و وسایل لازم است - در مدارزمین قرار می گیرد و به موجب قوانین حرکت اجرام سماوی به مسیر خود ادامه می دهد. موشک دارای فرمانهای دستی است و فضانوردان با کمک این فرمانها موشک را هدایت می کنند. موشک دارای فلز مرکبی است که قدرت مقاومت شگفت انگیز دارد و اشعه ٔ خورشید و عوامل جوی نمی توانندروی آن اثر بگذارند. پیش از آن که فضانورد بخواهد فرود آید باید سفینه ٔ فضایی یک نیم دور بچرخد بطوری که پشت فضانورد در جهت حرکت قرار گیرد و او بتواند با کاهش شتاب مقاومت کند. در این هنگام فضانورد دستگاههای ترمزکننده را به حرکت درمی آورد و از سرعت سفینه می کاهد و وقتی که اطاقک فضانورد در هشت هزارگزی زمین است ، دستگاههای ترمزکننده دایم از سرعت اطاقک میکاهدو سرانجام فضانورد با چترنجات فرود می آید. موشکهای فضایی مجهز به یک دستگاه تهیه ٔ هوا هستند. این دستگاه نه فقط دایماً هوای تازه تهیه می کند، بلکه درجه ٔ نسبی هوا را نیز حفظ می نماید و درجه ٔ حرارت را همواره بیست درجه ٔ سانتی گراد نگه می دارد. دو دوربین تلویزیون موشک همیشه مراقب وضع فضانورد است و تصاویر او رابه زمین می فرستد. دستگاه تلفن برای مکالمه با زمین ،مخزن ذخیره ٔ غذا و دستگاههای مختلف خبرگیری و فیلم برداری و ضبط صدا نیز در موشکها تعبیه می شود. موشک انواعی دارد. که به کیفیت پرتاب آن بستگی دارد از قبیل زمین به زمین و زمین به هوا و قاره پیما و غیره .
- موشک دریایی ؛ اژدر . (یادداشت مؤلف ).
