مژدگیران

مژدگیران . [ م ُ ] (اِ مرکب ) مَردگیران . نام جشنی که زردشتیان در روز پنجم آخرین ماه سال (یعنی ماه سپندارمذ) میگرفته اند. روز پنجم این ماه نیز موسوم به سپندارمذ است که جشن مژدگیران گرفته میشده است . این عید به زنان تخصیص داشته و از شوهران خود هدیه دریافت میکرده اند. (ازیشتها گزارش پورداود ج 1 ص 94). ابوریحان در کتاب آثارالباقیه ص 229 نام این جشن را مژدگیران آورده ولی در کتاب دیگر خود التفهیم نام این جشن را مردگیران (با رای مهمله ) ضبط کرده و غالب فرهنگها نیز مردگیران ضبط کرده اند و آن را در آخرین پنج روز سفندارمذ قرار داده اند. (یشتها ج 1 حاشیه ٔ ص 94). بیرونی در التفهیم در ذیل عنوان : «نبشتن رقعه های کژدم چیست » چنین آرد: این از رسم های پارسیان نیست و لکن عامیان نوآوردند و به شب این روز بر کاغذها نبیسند و بر در خانه ها بندند تا اندر او گزنده اندر نیاید. و پنجم روز است از اسفندارمذماه و پارسیان او را مردگیران (با رای مهمله ) خوانند زیرا که زنان بر شوهران اقتراحها کردندی و آرزویها خواستندی از مردان . (التفهیم ص 259 وص 260). و نیز بیرونی در آثارالباقیه میفرماید: روزپنجم اسفندارمذماه را که اسفندارمذ روز است برای توافق نام ماه با روز جشن میگیرند و آن را مردگیران یامژدگیران (مزدگیران یا مژده گیران )میخوانند زیرا که عید زنان است و مردان در این روز به زنان بخشش ها همی کنند و این رسم در اصفهان و ری و دیگر شهرهای مهمه برقرار است . (التفهیم حاشیه ٔ ص 260). در خرده اوستا چنین آمده است : سپندارمذ روز (پنجم ) در سپندارمذماه ،اسپنداد جشن میباشد، در جشن اسپند قطعات مخصوص از اوستا و پهلوی در روی کاغذ نوشته به در خانه می آویزندتا سراسر سال را آن خانه از گزند مورچه و مار و غیره ایمن ماند. این جشن را نیز جشن برزیگران گویند زیرا که افسون مذکور را از برای محفوظ داشتن کشت زار از آسیب حشرات موذی نیز می نویسند این جشن را ابوریحان بیرونی مژدگیران یا مردگیران نامیده و نیز آن را در کتاب التفهیم جشن رقعه های کژدم نامیده که درست یادآوررسم حالیه ٔ پارسیان است در این جشن . (خرده اوستا ص 209 و 210). و رجوع به مزدگیران و اسپندار جشن شود.