ترجمه مقاله

هاهن

لغت‌نامه دهخدا

هاهن . (اِخ ) (هان ) اتو. شیمیدان معاصر و کاشف معروف آلمانی که موفق به شکافتن اتم اورانیوم گشت و بدین سبب در سال 1944 م . به اخذ جایزه ٔ نوبل نائل شده وی در سال 1879 م . در فرانکفورت به دنیا آمد. در دانشگاههای ماربورگ و مونیخ به تحصیل پرداخت و در سال 1901 از دانشگاه ماربورگ درجه ٔ دکترا گرفت . در سال 1904 به لندن رفت و مدت یک سال در آزمایشگاه سر ویلیام رامسی به کار پرداخت و نیز مدتی در انستیتوی لرد ارنست روترفورد کار کرد و پس از آن به آلمان بازگشت و در آزمایشگاه شیمی دانشگاه برلین مشغول به کار شد. از سال 1912 تا 1928 به سمت عضویت انستیتوی کایزر ویلهلم در برلین و از 1928 تا 1944 به ریاست آن انستیتو منصوب گشت . هاهن از برگزیده ترین دانشمندان رادیوشیمی در آلمان است که به شکافتن اتم فلزات از جمله : رادیوتوریوم ، مزوتوریوم ، پروتکتینیوم (به همراهی لیز مایتنر در سال 1917) و اورانیوم و توریوم (بهمراهی فریتس شتراسمان در سال 1938) اکتشافات بزرگی کرد. آخرین اکتشاف وی یعنی شکستن اتم اورانیوم و محاسبه ٔ انرژی اتمی ، منجربه ساختن بمب اتمی شد. هاهن از اینکه اکتشاف او برای ساختن بمب اتم و نابودی بشریت به کار رفته است اظهار تأسف و نگرانی کرد. وی آثار بسیاری تألیف کرده است که از آن جمله : رادیوشیمی عملی ، 1936 حرکت مصنوعی اتمها و شکافتن هسته های سنگین 1944، استفاده از انرژی هسته های اتمی 1950،اتمهای نو 1950، و کبالت 1955 را می توان نام برد.(از دایرةالمعارف بریتانیکا). وی در 1968 درگذشت .
ترجمه مقاله