هبةا

هبةا.[ هَِ ب َ تُل ْ لاه ] (اِخ ) ابن موسی بن داود شیرازی سلمانی ، مکنی به ابونصر و معروف به مؤید فی الدین ، داعی الدعاة و از پیشوایان و نویسندگان اسماعیلیه ، به شیراز متولد گشت و در همانجا دانش آموخت و به مذهب اسماعیلی گروید و به دعوت برای فاطمیان پرداخت . در سال 436 که بر اثر مخالفت عامه احوالش به پریشانی و نابسامانی گرایید، به اهواز شد و مدتی در آنجا اقامت داشت و پس از آن به مصر رفت و در دیوان انشاء مستنصر خلیفه ٔ فاطمی به کار پرداخت . در سال 450 به مرتبه ٔ داعی الدعاتی رسید و به لقب باب الابواب ملقب گشت و برای تبلیغ رهسپار شام گردید. پس از مدتی به مصر برگشت و بعد از تقریباً هشتاد سال زندگی به سال 470 هَ .ق . وفات یافت ، مستنصر خلیفه ٔ فاطمی بر جسد وی نماز گزارد. نسبت او به سلمان فارسی است و گفته شده است که از نسل اوست و بعضی گویند رتبه و مقام وی در نزد اسماعیلیان مانند رتبه و مقام سلمان فارسی است و از این جهت منسوب به سلمان شده . در حوالی 449 بین وی و ابوالعلاء معری مراسله ای در موضوع گیاهخواری رد و بدل شده که مارگلیوث مستشرق معروف به سال 1902 م . آن را چاپ ومنتشر کرده است ، هبةاﷲ را آثاری است که از آنجمله است : «المرشد الی ادب الاسماعیلیه »، «المجالس المؤیدیة» در دو جلد، «السیرةالمؤیدیة» که در آن بسیاری از اخبار و احوال خود را آورده ، مجموعه ٔ اشعار وی به نام «دیوان المؤید فی الدین ». و نیز کتابی به فارسی به نام «اساس التأویل » از عربی ترجمه کرده که اصل آن از قاضی نعمان میباشد. (از اعلام زرکلی چ 2 ج 9 ص 64).