چار تکبیر زدن
لغت‌نامه دهخدا
چار تکبیر زدن . [ ت َ زَ دَ ] (مص مرکب ) کنایه از نماز جنازه هم هست که بعد از آن میت را وداع کنند. (برهان ). نماز جنازه کردن زیرا که در نمازجنازه چهار تکبیر مقرر است . (آنندراج ) :
هر دم از ماتم برگی نتوان آه کشید
چار تکبیر بر این نخل خزان دیده زدیم .
|| کنایه از ترک محلی کردن و تبرای مطلق از ماسوی نمودن باشد. (برهان ). کنایه از ترک نمودن همه چیز را.(آنندراج ). یکباره ترک چیزی یا ترک کسی گفتن :
سه شراب حقیقتی بخوریم
چارتکبیر بر مجاز زنیم .
اتابک ایلد گزشاه جهانگیر
که زد بر هفت کشور چار تکبیر.
من همان دم که وضو ساختم از چشمه ٔ عشق
چار تکبیر زدم یکسره بر هرچه که هست .
کبریای حرم حسن تو چون روی نمود
چار تکبیر زدیم از همه بیزار شدیم .
هر دم از ماتم برگی نتوان آه کشید
چار تکبیر بر این نخل خزان دیده زدیم .
صائب (از آنندراج ).
|| کنایه از ترک محلی کردن و تبرای مطلق از ماسوی نمودن باشد. (برهان ). کنایه از ترک نمودن همه چیز را.(آنندراج ). یکباره ترک چیزی یا ترک کسی گفتن :
سه شراب حقیقتی بخوریم
چارتکبیر بر مجاز زنیم .
سنایی .
اتابک ایلد گزشاه جهانگیر
که زد بر هفت کشور چار تکبیر.
نظامی .
من همان دم که وضو ساختم از چشمه ٔ عشق
چار تکبیر زدم یکسره بر هرچه که هست .
حافظ.
کبریای حرم حسن تو چون روی نمود
چار تکبیر زدیم از همه بیزار شدیم .
(از قرة العیون ملا محسن فیض ).
