چربو

چربو. [ چ َ] (اِ) بمعنی چربه باشد که پیه چراغ است . (برهان ). چربش . (انجمن آرا) (آنندراج ) (جهانگیری ). چربی . (انجمن آرا) (آنندراج ) (جهانگیری ) (فرهنگ نظام ). چربی و روغن . (حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). دسومت :
تا کی دَوَم از گِردِ در تو
کاندر تو نمی بینم چربو
ایمن بزی اکنون که بشستم
دست از تو به اشنان و کنستو.

شهید بلخی .

چو خوان نهاد نهاری فرونهد پیشت
چو طبع خویش بخامی چو یشمه بی چربو.

منجیک .

نان سیاه و خوردی بی چربو
وآنگاه مه بمه بود این هر دو.

کسائی .

مغز آن زمان دهد که ورا بشکنند گوز
وز جوش دیگ چربو و کف بر سر آورد.

لامعی .

سختیان را گرچه یک من پی دهی شوره دهد
واندکی چربو پدید آید بساعت در قصب .

ناصرخسرو.

از غذاها هرچه درشت و ناخوش مزه و خشک و سخت و بسیارچربو نبود... زودگوارتر باشد. (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ). پیه زودتر بفسرد که چربوی گوشت . (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ). و سکبای گوشت گاو که از چربو بپالایند مردم محرور را سود دارد. (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ).
روزکی چند بنده را بفرست
اندکی آرد پاره ای چربو.

سوزنی .

بدو گفتم نگارینا چه باشد گر مرا باشی
که هستم در غمت سوزان چو بر آتش نهی چربو.

؟ (از فرهنگ خطی ).

- امثال :
چربو از پولاد نیاید .
ز بدخواهان او ناید سعادت
چو از نی خون و از پولاد چربو.

قطران .

نظیر: چربی از سنگ برنمیآید. روغن ازترب برنیاید. (امثال و حکم دهخدا). || سمن و چربی . || سریشم و نشاسته . (ناظم الاطباء). رجوع به چربی و چربش شود.