چوب خوردن

چوب خوردن . [ خوَرْ / خُرْ دَ ] (مص مرکب ) فروبردن و اوباریدن و بلع کردن چوب . اکل چوب :
در مطبخ تو چوب خورد تا ابا پزد
آتش که از تکبر سرمایه اباست .

کمال اسماعیل .

|| کنایه از آزرده شدن به چوب . || با عصا و یا ترکه ٔ درخت زده شدن و تنبیه شدن و با چوب کوفته شدن . (ناظم الاطباء). تنبیه شدن .مجازات شدن . زده شدن با چوب یا ترکه . با ترکه زده شدن بر کف پای . (یادداشت مؤلف ). مضروب شدن با چوب :
خری چوب میخورد برجای جو
خر افتاد و جان داد و خر بنده رو.

نظامی (از آنندراج ).

بخورد آخرالامر چوبی دویست
نفس راست میکرد می گفت نیست .

نزاری قهستانی (دستورنامه ص 68).

مؤیدالدوله فرمود از چوب خوردن معفو باشد. (ترجمان محاسن اصفهان ص 92).
- چوب چیزی (عملی )را خوردن ؛ از عملی یا چیزی زیان بردن . فلان چوب نادانیش را میخورد. فلان چوب زود رفتنش را میخورد.
- چوب کسی را خوردن ، چوب گناه کسی را خوردن ؛ زیان و ضرر و صدمه را بجای کسی دیگر بردن : فلانی چوب رفیقش را میخورد؛ یعنی چوب گناه رفیقش را میخورد.
- امثال :
چوب استاد گل است هرکه نخورد خل است ، نظیر :
تأدیب معلم به کسی ننگ ندارد
سیبی که سهیلش نزند رنگ ندارد.

(امثال و حکم ج 2 ص 630).

هم چوب میخورد و هم پیاز و هم پول میدهد .