گندمان

گندمان . [ گ َ دُ ] (اِخ ) نام یکی از دهستانهای بخش بروجن شهرکرد که در باختر شهرکردواقع شده و حدود و مشخصات آن به شرح زیر است : از شمال به دهستان آیدغمش و دهستان لار، از جنوب به رشته ارتفاعات دره دیز و جبزو (که خطالرأس آنها حد طبیعی این دهستان با دهستان خان میرزا است ). از خاور به دهستان سمیرم بالا و از باختر به دهستان کیار و دهستان پشتکوه . در این دهستان دو رشته ارتفاع وجود دارد که درجهت جنوب خاوری و شمال باختری کشیده شده است : 1 - رشته ارتفاعات بیدکان در حد جنوب خاوری و شمال باختری دهستان واقع شده که بلندترین قله ٔ آن به ارتفاع 2640 متر است . تنگ دزدان در انتهای جنوب خاوری و تنگ بیدکان قرار دارد و گردنه ٔ رنگرزی در جنوب باختری مابین رشته ارتفاع کوه بیدکان در وسط این رشته واقع شده ،گردنه ٔ رخ در انتهای باختری و گردنه ٔ انجیره در ده کلیومتری باختر تنگ بیدکان و کوه رنگرزی واقع شده که جاده ٔ قهفرخ به سفیددشت از این راه میگذرد. 2 - رشته ارتفاعات دره دیز و بلداجی و گندمان در امتداد هم درحد جنوب خاوری به باختر این دهستان کشیده شده ، گردنه های مهم این رشته ارتفاعات در داخله ٔ دهستان گردنه ٔحلوائی که راه ماشین رو بروجن به گندمان از این گردنه میگذرد و گردنه ٔ آئیرنه که راه فرادمبه به بلداجی از آن میگذرد و رودخانه ٔ چقاخور در وسط این دهستان جریان دارد. هوای آن سرد معتدل است و زمستان سرد دارد. آب قراء آن از چشمه و قنات و رودخانه ٔ محلی تأمین میشود. محصول عمده ٔ دهستان غلات ، حبوبات و صنایع محلی دستی جاجیم و قالی بافی و شغل اهالی زراعت و گله داری است . راه ماشین رو بروجن به چقاخور در جهت خاوری -باختری از وسط این دهستان میگذرد و بقیه ٔ قراء دهستان به وسیله ٔ راههای ارابه رو به هم مربوط می شود و درفصل خشکی به بعضی از قراء اتومبیل میتوان برد. این دهستان از 37 آبادی کوچک و بزرگ تشکیل شده که جمعیت آن 32961 نفر است . زبان اهالی فارسی و لری است به جزقریه ٔ ماماکا که ارمنی نشین میباشد. قراء مهم دهستان عبارتند از لردگان (مرکز دهستان )، آورگان بلدجی ، فردانبه و سفیددشت . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 10).