ترجمه مقاله

یاه یاه

لغت‌نامه دهخدا

یاه یاه . (ع اِ فعل ) کلمه ٔ فعل ، یعنی پیش بیا. (ناظم الاطباء). پیش بیا و آن کلمه ای است که شبانان بدان صاحب خود را خوانند. (از منتهی الارب ). به تکرار و کسر ها و نیز با تسکین آن و گاهی با تنوین آن ... و گاهی های اول مفتوح شود و گویند یاهیاه ، برای واحد و جمع و مذکر و مؤنث ، و گاهی تثنیه و جمع بسته میشود و گویند یا هیاهان ، یا هیاهون و یا هیاه (به فتح آخر) و یا هیاهتان و یا هیاهات . (ازمنتهی الارب ). صاحب اقرب الموارد آرد: یا هیاه ، کلمه ای است که با آن انسان و چهارپا را می خوانند؛ یعنی پیش بیا. در آن مفرد و مثنی و جمع و مذکر و مؤنث یکسان است . برای آنکه از اصوات است و بعضی مثنی و جمع مؤنث کنند چنانکه برای مثنی یا هیاهان و برای جمع یا هیاهون و برای مؤنث یا هیاهة به فتح آخر و برای مثنی مؤنث یا هیاهتان و جمع مؤنث یا هیاهات گویند یعنی پیش بیایید. و رجوع به لسان العرب و المعرب جوالیقی شود. ابوحاتم گفته است گمان می کنم اصل آن در سریانی «یاهیا شراهیا» باشد. (از المعرب جوالیقی ص 398).
ترجمه مقاله