یمام

یمام . [ ی َ ] (ع اِ) کبوتر دشتی . (ناظم الاطباء) (دهار) (منتهی الارب ). کبوتر وحشی و یکی آن یمامة است و کسائی گوید: کبوتری است که در خانه ها انس می گیرد و اهلی می شود و دیگران گفته اند کبوتری است که جوجه می کند و کبوتر دشتی غیراهلی را حمام گویند و بعضی گفته اند یمام کبوتری دشتی بی طوق است و حمام بر کبوتر طوقدار مانند قمری و فاخته اطلاق شود. (از تاج العروس ). || کبوتر اهلی . (ناظم الاطباء). کبوتر خانگی . (دهار). کبوتر خانه . الواحد یمامة.(مهذب الاسماء). || شفنین بری است . (تحفه ٔ حکیم مؤمن ) (مخزن الادویه ). شفنین . (اختیارات بدیعی ). مرغی است که آن را بوتیمار می گویند. (برهان ). بوتیمار نیست و صاحب برهان غلط می گوید و اینکه در ترجمه ٔلفظ شفنین و بوتیمار نوشته که به عربی یمام گویند وهمچنین لفظ یمام را نیز بوتیمار معنی کرده این خطای فاحش را سه بار تکرار نموده ، زیرا در کتب متعارف عربی یمام به معنی کبوتر وحشی و خانگی است نه بوتیمار. (از یادداشت مؤلف ). || قمری . (از ناظم الاطباء). || فاخته . (تذکره ٔ داود ضریر انطاکی ) (ناظم الاطباء). || یمام یا شجرةالیمام ، گیاهی است که به یونانی صامریوما نامند. (تذکره ٔ داودضریر انطاکی ، ذیل ماده ٔ شجرة). || آهنگ وقصد. یمامة. (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (آنندراج ).