یونس

یونس . [ ن ُ ] (اِخ ) ابن عبدالرحمان قمی . از مشهورترین محدثان شیعی مذهب است . وی بارها به ایفای اعمال حج و عمره موفق گردید و به سال 208 هَ . ق . در مدینه ٔ منوره درگذشت . گویند به دست خود 1000 جلد کتاب نوشته است که مهم ترین آنها: علل الحدیث ، اختلاف الحدیث ، الجامع الکبیر است . (از قاموس الاعلام ترکی ). و ابن الندیم می نویسد: وی از اصحاب موسی بن جعفر علیه السلام و از موالی آل یقطین بود. علامه ٔ زمان خویش به شمار می رفت و صاحب تصنیفات بسیار درباره ٔ مذهب شیعه بود. از جمله ٔ کتب اوست : کتاب علل الاحادیث . کتاب الصلاة. کتاب الصیام . کتاب الزکاة. کتاب الوصایا و الفرائض . کتاب جامعالاَّثار. کتاب البداء. (از ابن الندیم ). مرحوم اقبال آشتیانی می نویسد: یونس بن عبدالرحمان از بزرگترین رجال شیعه واز مصنفان مشهور این طایفه است که در عهد خلافت هشام بن عبدالملک (105-125 هَ . ق .) تولد یافته و از معاصران حضرت صادق و امام موسی کاظم و از وکلا و خواص امام علی بن موسی الرضا بوده و قریب به سی کتاب در مواضیع مختلف از جمله در باب امامت و رد بر غُلات تألیف داشته و او را شیعه در آن عصر مانند سلمان فارسی در عصر حضرت رسول می شمردند. یونس بن عبدالرحمان و اصحاب او یعنی یونسیه را هم مخالفین شیعه از مشبهه می شمارند. (از خاندان نوبختی ص 82). و رجوع به الفرق بین الفرق صص 52-53 و مقالات اشعری ص 35 و ابن ابی الحدید ج 1 ص 295و رجال کشی صص 301-311 و رجال طوسی صص 311-312 شود.