مصلا
لغت‌نامه دهخدا
مصلا. [ م ُ ص َل ْ لا ] (ع اِ) مصلی . نمازگاه و جای نماز. (ناظم الاطباء). جای نماز. (غیاث ) مطلق جای نماز. (آنندراج ). مسجد. (ناظم الاطباء) :
چون که اسلام مَنَت یاد آید
از مصلام به زنار کشی .
|| حصیر و بوریایی که بر آن نماز میخوانند.(ناظم الاطباء). آن پارچه یا فرش یا زیلو یا حصیر که بر آن جانماز بگسترند و بنشینند و نماز خوانند. سجاده . مصلای نماز. مصلی نماز. جانمازی ، سجاده . جانمازی از زیلو یا قالی یا حصیر که بر آن نشینند و جانماز نیز بر آن گسترند و نماز خوانند. (یادداشت مؤلف ) : از جهرم مصلای نماز خیزد. (حدود العالم ). و ازناحیت گیلان جاروب و حصیر و مصلای نماز و ماهی ماهه افتد که به جهان ببرند. (حدود العالم ). از او [ از بخارا ] بساط و فرش و مصلای نماز خیزد نیکوی پشمین . (ازحدود العالم ). از وی [ از ورقان ] زیلوها و مصلای نماز خیزد. (از حدود العالم ). بسیار غارت و کشتن رفت چنانکه بازنمودند که چندین از زهاد و پارسایان بر مصلای نماز نشسته و مصحفها در کنار بکشته بودند. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 471). پس از آن که امیر را دید به دیوان آمد و مصلای نماز افکنده بودند. (از تاریخ بیهقی چ ادیب ص 153). سجده نمود و بسیار بگریست و مصلای نماز خواست و دو رکعت نماز کرد و فرمود تا این میخ را برداشتند و برنشست و بایستاد. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 198). مصلای نماز افکنده بودند نزدیک صدر از دیبا و پیروزه . (تاریخ بیهقی ). در شهر طبریه حصیر سازند که مصلای نمازی از آن در همانجا به پنج دینار مغربی بخرند. (سفرنامه ٔ ناصرخسرو چ دبیرسیاقی ص 30). مصلای نمازی حصیر دیدم آنجا که گفتند امیرالجیوش که بنده ٔ سلطان مصراست فرستاده است . (سفرنامه ٔ ناصرخسرو ایضاً ص 58، 59). نقل است که ذوالنون مصری شیخ را مصلایی فرستاد. (تذکرةالاولیای عطار). || عیدگاه . (ناظم الاطباء). عیدگاه هر شهر. (غیاث ) (آنندراج ). جایی که مردم در عید فطر و قربان در آن نماز گزارند. || سیرگاه . (ناظم الاطباء). و این معنی مترتب بر معنی قبلی است ، چه مصلی ها بعدها گردشگاه مردم شده است . || نمازگاه در کعبه :
از دست آنکه داور فریادرس نماند
فریاد در مقام و مصلا برآورم .
پس از میقات حج و طوف کعبه
جمار و سعی و لبیک و مصلا.
چون که اسلام مَنَت یاد آید
از مصلام به زنار کشی .
عطار.
|| حصیر و بوریایی که بر آن نماز میخوانند.(ناظم الاطباء). آن پارچه یا فرش یا زیلو یا حصیر که بر آن جانماز بگسترند و بنشینند و نماز خوانند. سجاده . مصلای نماز. مصلی نماز. جانمازی ، سجاده . جانمازی از زیلو یا قالی یا حصیر که بر آن نشینند و جانماز نیز بر آن گسترند و نماز خوانند. (یادداشت مؤلف ) : از جهرم مصلای نماز خیزد. (حدود العالم ). و ازناحیت گیلان جاروب و حصیر و مصلای نماز و ماهی ماهه افتد که به جهان ببرند. (حدود العالم ). از او [ از بخارا ] بساط و فرش و مصلای نماز خیزد نیکوی پشمین . (ازحدود العالم ). از وی [ از ورقان ] زیلوها و مصلای نماز خیزد. (از حدود العالم ). بسیار غارت و کشتن رفت چنانکه بازنمودند که چندین از زهاد و پارسایان بر مصلای نماز نشسته و مصحفها در کنار بکشته بودند. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 471). پس از آن که امیر را دید به دیوان آمد و مصلای نماز افکنده بودند. (از تاریخ بیهقی چ ادیب ص 153). سجده نمود و بسیار بگریست و مصلای نماز خواست و دو رکعت نماز کرد و فرمود تا این میخ را برداشتند و برنشست و بایستاد. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 198). مصلای نماز افکنده بودند نزدیک صدر از دیبا و پیروزه . (تاریخ بیهقی ). در شهر طبریه حصیر سازند که مصلای نمازی از آن در همانجا به پنج دینار مغربی بخرند. (سفرنامه ٔ ناصرخسرو چ دبیرسیاقی ص 30). مصلای نمازی حصیر دیدم آنجا که گفتند امیرالجیوش که بنده ٔ سلطان مصراست فرستاده است . (سفرنامه ٔ ناصرخسرو ایضاً ص 58، 59). نقل است که ذوالنون مصری شیخ را مصلایی فرستاد. (تذکرةالاولیای عطار). || عیدگاه . (ناظم الاطباء). عیدگاه هر شهر. (غیاث ) (آنندراج ). جایی که مردم در عید فطر و قربان در آن نماز گزارند. || سیرگاه . (ناظم الاطباء). و این معنی مترتب بر معنی قبلی است ، چه مصلی ها بعدها گردشگاه مردم شده است . || نمازگاه در کعبه :
از دست آنکه داور فریادرس نماند
فریاد در مقام و مصلا برآورم .
خاقانی .
پس از میقات حج و طوف کعبه
جمار و سعی و لبیک و مصلا.
خاقانی .
