ترجمه مقاله

وَاحِدُ

فرهنگ واژگان قرآن

يگانه -يكي - يك (کلمه احد صفتي است که از ماده وحدت گرفته شده ، همچنان که کلمه واحد نيز وصفي از اين ماده است ،ولي بين احد و واحد فرق است ، "احد" آن يكي است كه دومي ندارد چه در ذهن و چه در خارج از ذهن يعني عقلاً دومي براي آن متصور نيست به خلاف کلمه واحد كه يا دومي دارد يا مي توانست داشته باشد. مثالي که بتواند تا اندازهاي اين فرق را روشن سازد اين است که : وقتي ميگويي احدي از قوم نزد من نيامده ، در حقيقت ، هم آمدن يک نفر را نفي کردهاي و هم دو نفر و سه نفر به بالا را ، اما اگر بگويي : واحدي از قوم نزد من نيامده تنها و تنها آمدن يک نفر را نفي کردهاي ، و منافات ندارد که چند نفرشان نزدت آمده باشند .يکي از بيانات لطيف مولانا امير المؤمنين (عليهالسلام) در همين باب است که در بعضي از خطبههايش که در باره توحيد خداي عز و جل ايراد فرموده چنين آمده : کل مسمي بالوحدة غيره قليل يعني هر چيزي غير خداي تعالي ، وقتي به صفت وحدت و يكي بودن توصيف شود ، اين توصيف بر قلت و کمي آن دلالت دارد ، به خلاف خداي تعالي که يکي بودنش از کمي و اندکي نيست )
ترجمه مقاله