آزاده وارلغتنامه دهخداآزاده وار. [ دَ / دِ ] (ص مرکب ، ق مرکب ) آزادوار. با صفت آزاده . چون آزاده : گشاده درِ هردو آزاده وار میان ْ کوی کندوری افکنده خوار. ابوشکور.هزار آفرین باد هر ساعتی بر آن عادت
اجادةلغتنامه دهخدااجادة. [ اِ دَ ] (ع مص ) جیّد گردانیدن . || نیک گفتن . (منتهی الارب ). نیک گفتاری . || نیک کردن . (مجمل اللغة). نیک کرداری . || چیزی جیّد آوردن . (منتهی الارب ). || اجاده درهماً؛ بخشید او را درم . || اجاد الرجل ُ؛ خداوندِ اسب ِ نیکورو گردید. (منتهی الارب ). خداوند ستور نیک شد
آزادهلغتنامه دهخداآزاده . [ دَ / دِ ] (ص ) آنکه بنده نباشد. حرّ. حرّه . آزاد. آزادمرد. مقابل بنده و عبد. ج ، آزادگان : ز مادر همه مرگ را زاده ایم همه بنده ایم ارچه آزاده ایم . فردوسی .چه گفت آن سخنگ
آزادهلغتنامه دهخداآزاده . [ دَ ] (اِخ ) لقب نوذر، پادشاه پیشدادی . || نام کنیزکی چنگ زن ، معشوقه ٔ بهرام گور.
کندوریفرهنگ فارسی عمید= کندوره: ◻︎ گشاده درِ هر دو آزادهوار / میان کوی کندوری افکنده خوار (ابوشکور: شاعران بیدیوان: ۱۰۱).
کندوریلغتنامه دهخداکندوری . [ ک َ ] (اِ) مائده و سفره باشد. (لغت فرس اسدی چ اقبال ص 153). آن ازار بود که در سفره بود و گروهی سفره گویند. (لغت فرس اسدی چ اقبال ص 517). سفره و دستار خوان چرمی را گویند. (برهان ). سفره ٔ بزرگ که آن
بوریالغتنامه دهخدابوریا. (اِ) مأخوذ از آرامی . حصیری که از نی شکافته ٔ مخصوص سازند. معرب آن باری است . (ابن درید). در این زبانها از سومری بعاریت گرفته شده . (حاشیه ٔ برهان چ معین ). معروف است ، حصیری که در خانه اندازند. (انجمن آرا). حصیری است که در خانه اندازند و باریا معرب آن است . (از آنندر
مجازاتلغتنامه دهخدامجازات . [ م ُ ] (ع مص ) پاداش دادن و جزا دادن در نیکی و بدی . (آنندراج ) (غیاث ). جزا و پاداش نیکی و یا بدی دادن و مکافات . (از ناظم الاطباء) : و مادام که عمر من باقی است حقوق ترا فراموش نکنم و از طلب فرصت مجازات و ترصد وقت مکافات فرونایستم . (کلیله و
حمیدالدین محمودیلغتنامه دهخداحمیدالدین محمودی . [ ح َ دُدْ دی ن ِ م َ ] (اِخ ) عمربن محمود بلخی قاضی القضاة، مکنی به ابوبکر. صاحب مقامات و صاحب ذیل کرامات . در مسند قضا چون شریح و ایاس و در نظم و نثر صابی و بونواس . لفظ او چون راحی که بریحان مطیب گشته بود یا شمولی که بر مهب شمال نهاده باشد. اشارات او مقب
آزادهلغتنامه دهخداآزاده . [ دَ / دِ ] (ص ) آنکه بنده نباشد. حرّ. حرّه . آزاد. آزادمرد. مقابل بنده و عبد. ج ، آزادگان : ز مادر همه مرگ را زاده ایم همه بنده ایم ارچه آزاده ایم . فردوسی .چه گفت آن سخنگ
آزادهلغتنامه دهخداآزاده . [ دَ ] (اِخ ) لقب نوذر، پادشاه پیشدادی . || نام کنیزکی چنگ زن ، معشوقه ٔ بهرام گور.
آزادهفرهنگ فارسی عمید۱. آزاد.۲. اسیر جنگی ایرانی آزادشده پس از جنگ ایران و عراق.۳. [قدیمی] آزادمرد؛ جوانمرد.۴. [قدیمی] اصیل و نجیب.۵. [قدیمی] وارسته: ◻︎ ز مادر همه جنگ را زادهایم / همه بندهایم ارچه آزادهایم (فردوسی: ۳/۱۰).۶. [قدیمی] آنکه بندۀ کسی نباشد.
آزادهدیکشنری فارسی به انگلیسیbroad, catholic, liberal, free, gentle, large-minded, latitudinarian, open, open-minded
آزادهفرهنگ فارسی معین(دِ) [ په . ] (ص .) 1 - اصیل ، نجیب . 2 - ر ه ا. 3 - فروتن . 4 - فارغ . 5 - سَبُک . 6 - وارسته . 7 - ایرانی .
سرآزادهلغتنامه دهخداسرآزاده . [ س َ دَ / دِ ] (ص مرکب ) آزاد. حر : ز فرمان سرآزاده و ژنده پوش ز آواز بیغاره آلوده گوش .فردوسی .
آزادهلغتنامه دهخداآزاده . [ دَ / دِ ] (ص ) آنکه بنده نباشد. حرّ. حرّه . آزاد. آزادمرد. مقابل بنده و عبد. ج ، آزادگان : ز مادر همه مرگ را زاده ایم همه بنده ایم ارچه آزاده ایم . فردوسی .چه گفت آن سخنگ
آزادهلغتنامه دهخداآزاده . [ دَ ] (اِخ ) لقب نوذر، پادشاه پیشدادی . || نام کنیزکی چنگ زن ، معشوقه ٔ بهرام گور.
آزادهفرهنگ فارسی عمید۱. آزاد.۲. اسیر جنگی ایرانی آزادشده پس از جنگ ایران و عراق.۳. [قدیمی] آزادمرد؛ جوانمرد.۴. [قدیمی] اصیل و نجیب.۵. [قدیمی] وارسته: ◻︎ ز مادر همه جنگ را زادهایم / همه بندهایم ارچه آزادهایم (فردوسی: ۳/۱۰).۶. [قدیمی] آنکه بندۀ کسی نباشد.
آزادهدیکشنری فارسی به انگلیسیbroad, catholic, liberal, free, gentle, large-minded, latitudinarian, open, open-minded