برهنه نمودنلغتنامه دهخدابرهنه نمودن . [ ب ِ رَ ن َ / ن ِ ن ُ / ن ِ / ن َ دَ ] (مص مرکب ) برهنه کردن . لَف ْء. لفاء. (از منتهی الارب ).
برهنهلغتنامه دهخدابرهنه . [ ب ِرَ / ب َ رَ ن َ / ن ِ / ب ِ هََ ن َ / ن ِ ] (ص ) ترجمه ٔ عریان باشد. (از غیاث ). عریان ، مثل تیغ برهنه و لوای برهنه . (آنندراج
برهنةلغتنامه دهخدابرهنة. [ ب َ هََ ن َ ] (ع مص ) حجت قائم کردن . (از منتهی الارب ). برهان اقامه کردن . (ناظم الاطباء). برهان آوردن . (از اقرب الموارد). دلیل آوردن .
تکشیفلغتنامه دهخداتکشیف . [ ت َ ] (ع مص ) آشکارا کردن . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). || برهنه نمودن . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). || اکراه کردن کسی را به اظهار امری . (از اقرب الموارد). به ستم برهنه و آشکارا کنانیدن ، یقال : کشفته ُ عن کذا؛ ای اکرهت
لف ءلغتنامه دهخدالف ء. [ ل َف ْءْ ] (ع مص ) لفاء. بازکردن پوست آن را و برهنه نمودن و بازگشادن . || بازکردن باد ابر را از هوا. || بازکردن گوشت از استخوان . (منتهی الارب ). گوشت از استخوان و پوست از چوب بازکردن . (تاج المصادر). || به عصا زدن . || زدن . || برگردانیدن و مایل کردن از رأی کسی را.
تعریةلغتنامه دهخداتعریة. [ ت َ ی َ ] (ع مص ) (از «ع رو») عروة ساختن توشه دان را: عری المزادة تعریة؛ عروة ساخت توشه دان را. (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). || (از «ع ری ») برهنه کردن . (تاج المصادر بیهقی ) (زوزنی ). برهنه نمودن . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء) (از اقر
نبشلغتنامه دهخدانبش . [ ن َ ] (ع مص ) هویداکردن چیز پنهان . (فرهنگ نظام ) (از اقرب الموارد). پیدا کردن نهانی را. (منتهی الارب ) (آنندراج ). آشکار کردن راز را. (از معجم متن اللغة). افشا کردن راز را.یقال : هو ینبش الاسرار. (از اقرب الموارد). ظاهر نمودن هر پوشیده . (فرهنگ خطی ). || بیرون آوردن
تشویرلغتنامه دهخداتشویر. [ ت َش ْ ] (ع مص ) ریاضت دادن اسب را یا سوار شدن بر آن و برگردانیدن در وقت عرض بیع تا بنگرند روش و حسن و نجابت آن را. || با کسی کاری کردن که موجب شرم باشد. (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). || خجل کردن . (دهار) (از اقرب الموارد). خجل و شرمگین
برهنهلغتنامه دهخدابرهنه . [ ب ِرَ / ب َ رَ ن َ / ن ِ / ب ِ هََ ن َ / ن ِ ] (ص ) ترجمه ٔ عریان باشد. (از غیاث ). عریان ، مثل تیغ برهنه و لوای برهنه . (آنندراج
جو برهنهلغتنامه دهخداجو برهنه . [ ج َ ب ِ رَ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) نوعی از جو که پوست ندارد. (آنندراج ). در بعض ولایات جو بی پوست را نامند. (فلاحت نامه ). سلت . (برهان قاطع). خندروس . (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ). طراغیس . حنطه ٔ رومیه . (بحر الجواهر).
سربرهنهلغتنامه دهخداسربرهنه . [ س َ ب ِ رَ ن َ ] (اِخ ) (سید...) ترکستانی و بسیار شیرین گفتار است . بیست سال تولیت مزار حضرت عشق الرحمان شیخ لقمان داشت و صدهزار اشرفی سرخ کفایت نمود. به برکت این خدمت به منصب صدارت رسید و آخر از این منصب نیزبه فراغت بال استغناء نمود. و این رباعی از اوست :آنان
سربرهنهلغتنامه دهخداسربرهنه . [س َ ب ِ رَ ن َ / ن ِ ] (ص مرکب ) آنکه سر او برهنه و بدون پوشش باشد. بی کلاه . بی معجر. که سرش پوشیده نیست .
مبرهنهلغتنامه دهخدامبرهنه . [ م ُ ب َ هََ ن َ ] (ع ص ) تأنیث مبرهن : حجت مبرهنة. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
کله برهنهلغتنامه دهخداکله برهنه . [ ک َل ْ ل َ / ل ِ ب ِ رَن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) قسمی پول طلای روس . قسمی مسکوک زر روس . قسمی مسکوک طلا که صورت امپراطوری سربرهنه برآن منقوش بوده است . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).