خامیلغتنامه دهخداخامی . (اِخ ) دهی است از دهستان چناران بخش حومه ٔ شهرستان مشهد. واقع در 67 هزارگزی شمال باختری مشهد و 2 هزارگزی شمال شوسه ٔ مشهد بقوچان . ناحیه ای است واقع در جلگه با آب و هوای معتدل و دارای <span class="hl"
خامیلغتنامه دهخداخامی . (حامص ) ناپختگی . ناآزمودگی . (ناظم الاطباء). مقابل پختگی . بی تجربگی . بی وقوفی : چو خان نهاد نهاری فرونهد پیشت چو طبع خویش بخامی چو یشمه بی چربو. منجیک .وزآن پس چنین گفت کهتر پسرکه اکنون بگیتی تویی تاج
خیامیلغتنامه دهخداخیامی . [ خ َی ْ یا ] (اِخ ) لقب دیگر خیام شاعر و فلکی معروف ایران است . علماء عصر وی او را گاه دستور و گاه امام و گاه حکیم و حجةالحق و فیلسوف می نامیده اند. (یادداشت مؤلف ). در حواشی چهارمقاله ٔ عروضی شرح زیر درباره ٔ خیامی بقلم میرزا محمدخان قزوینی آمده است :خواجه ٔ ام
خامی کردنلغتنامه دهخداخامی کردن . [ ک َ دَ ] (مص مرکب ) ناپختگی کردن . جهالت . ناآزمودگی نشان دادن : نکنم بیخودی و خودکامی چون شدم پخته کی کنم خامی ؟نظامی .
خیامی النیسابوریلغتنامه دهخداخیامی النیسابوری . [ خ َی ْ یا می یُن ْ ن ِ ] (اِخ ) نام دیگر حکیم عمربن ابراهیم خیام یا خیامی است . رجوع به «خیام » و «خیامی » شود.
خامیازلغتنامه دهخداخامیاز. (اِ) خمیازه و دهان دره را گویند. (برهان قاطع) (آنندراج ) (انجمن آرای ناصری ). دهان از هم باز شود از کاهلی یا از غلبه ٔ خواب . آسا. باسک . پاسک .فاژ. فاژه . شوباء. (شرفنامه ٔ منیری ) (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد) (تاج العروس ). افزاء. فنجا. (ناظم الاطباء
خامیازهلغتنامه دهخداخامیازه .[ زَ / زِ ] (اِ) خمیازه و دهن درّه باشد. (برهان قاطع). رجوع به «خامیازه » و «خمیازه » شود : کس از آن جمله شادمانه نگشت به تب گرم و خامیازه ٔمن .سوزنی (از فرهنگ جهانگیری ).
خامیزلغتنامه دهخداخامیز. (اِ) نوعی خورش است و آن چنان است که گوشت گوسفند یا گوساله را با پوست دباغت کرده آنها را در سرکه پرورده و بعد در روغن پخته و مرق آن را صاف نموده بخورند و در أصل «خام آمیز» بوده یعنی در خامی آمیزش یافته است . معرب آن را «آمص » بر وزن «کامل » و «عامیص » بر وزن «هابیل » گ
خامیکلغتنامه دهخداخامیک . [ ی َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان سرولایت شهرستان نیشابور. واقع در 21 هزارگزی جنوب باختری چکنه بالا. ناحیه ای است کوهستانی و معتدل . دارای 357 تن سکنه که شیعی مذهب و فارسی زبانند. این ده از قنات مشروب
خامیازفرهنگ فارسی عمید= خمیازه: ◻︎ آنچنان کز عطسه و از خامیاز / این دهان گردد به ناخواه تو باز (مولوی: ۶۴۹).
خامی کردنلغتنامه دهخداخامی کردن . [ ک َ دَ ] (مص مرکب ) ناپختگی کردن . جهالت . ناآزمودگی نشان دادن : نکنم بیخودی و خودکامی چون شدم پخته کی کنم خامی ؟نظامی .
خامیازلغتنامه دهخداخامیاز. (اِ) خمیازه و دهان دره را گویند. (برهان قاطع) (آنندراج ) (انجمن آرای ناصری ). دهان از هم باز شود از کاهلی یا از غلبه ٔ خواب . آسا. باسک . پاسک .فاژ. فاژه . شوباء. (شرفنامه ٔ منیری ) (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد) (تاج العروس ). افزاء. فنجا. (ناظم الاطباء
خامیازهلغتنامه دهخداخامیازه .[ زَ / زِ ] (اِ) خمیازه و دهن درّه باشد. (برهان قاطع). رجوع به «خامیازه » و «خمیازه » شود : کس از آن جمله شادمانه نگشت به تب گرم و خامیازه ٔمن .سوزنی (از فرهنگ جهانگیری ).
خامیزلغتنامه دهخداخامیز. (اِ) نوعی خورش است و آن چنان است که گوشت گوسفند یا گوساله را با پوست دباغت کرده آنها را در سرکه پرورده و بعد در روغن پخته و مرق آن را صاف نموده بخورند و در أصل «خام آمیز» بوده یعنی در خامی آمیزش یافته است . معرب آن را «آمص » بر وزن «کامل » و «عامیص » بر وزن «هابیل » گ
خامیکلغتنامه دهخداخامیک . [ ی َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان سرولایت شهرستان نیشابور. واقع در 21 هزارگزی جنوب باختری چکنه بالا. ناحیه ای است کوهستانی و معتدل . دارای 357 تن سکنه که شیعی مذهب و فارسی زبانند. این ده از قنات مشروب
سخامیلغتنامه دهخداسخامی . [ س ُ ] (ع اِ) می آسان فروشونده . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (اقرب الموارد). رجوع به سخام شود. || (ص ) سیاه : لیل سخامی . (اقرب الموارد).
وخامیلغتنامه دهخداوخامی . [ وَ ما ] (ع ص ، اِ) ج ِ وَخِم ، به معنی مرد گران سنگ و ناموافق . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). رجوع به وخم شود. || ج ِ وخوم . رجوع به وخوم شود. || ج ِ وخیم . (ناظم الاطباء). رجوع به وخیم شود.
غده ٔ نخامیلغتنامه دهخداغده ٔ نخامی . [ غ ُدْ دَ / دِ ی ِ ن ُ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) رجوع به غده ٔ زیرمغزی و غده شود.
رخامیلغتنامه دهخدارخامی . [ رُ ] (ص نسبی ) منسوب به رخام که اشتغال به عمل سنگ رخام را می رساند. (از انساب سمعانی ). || هر چیز که از مرمر سازند. (ناظم الاطباء). هر چیز که از مرمر سپید سازند. (از شعوری ج 2 ص 27) <span class="hl"