پخته خوارلغتنامه دهخداپخته خوار. [ پ ُ ت َ / ت ِ خوا / خا ] (نف مرکب ) مفت خوار. اَنگل . گدا. مردم آرام طلب و گرانجان : نیم شب فی امان من لباس الظلام بر آن حدود گذشتم و پخته خواری چند که هم از این نمد کلاه
پخته خوارفرهنگ فارسی عمیدمفتخوار؛ مفتخور؛ گدا؛ گداییکننده؛ گداپیشه: ◻︎ وگر دست همت بداری ز کار / گداپیشه خوانندت و پختهخوار (سعدی۱: ۱۶۸).
پیختهلغتنامه دهخداپیخته . [ ت َ / ت ِ ] (ن مف ) نعت مفعولی از پیختن . رجوع به پیختن شود. || میده . (غیاث ).
ختعلغتنامه دهخداختع. [ ] (اِخ ) نام سکه ای (= محله ) بوده است به بخارا که نهر «بیکند» از نهر بزرگ شهر (= نهری که از رود سند جدا میشد) نزدیک آغاز «سکه ختع» گرفته میشد و بعضی ازربض را مشروب می کرد و در نو کنده آب آن کم میشد. (از احوال و اشعار رودکی تألیف سعید نفیسی ج <span class="hl" dir="ltr
ختعلغتنامه دهخداختع. [ خ َ ] (ع مص ) رفتن درتاریکی و گذشتن در آن بقصد. (از منتهی الارب ) (ناظم الاطباء). || راهبری کردن در تاریکی شب . (از متن اللغة) : اعیت ادلاء الفلاة الختعا. رؤبة (از اقرب الموارد).|| رفتن . روان شدن . (از متن اللغة) (اقرب الموارد): خت
ختعلغتنامه دهخداختع. [ خ َ ت ِ ] (ع ص ) دلیل حاذق . راهبر واقف . (از متن اللغة). دلیل ماهری که در حرکت متوقف نشود و حیران نگردد. (معجم الوسیط). || (اِ) کفتار. (از اقرب الموارد). ضبع.
ختعلغتنامه دهخداختع.[ خ ُ ت َ ] (ع اِ) کفتار. (از منتهی الارب ). نامی از نامهای کفتار است ولی ثبت نشده است . (از متن اللغة). کفتار ماده . (از ناظم الاطباء). || راهبر دانا در رهبری . (از منتهی الارب ) (متن اللغة) (معجم الوسیط): وجدته خُتَع لاسکع؛ ای لایتحیر. (از متن اللغة).
پخته خواریلغتنامه دهخداپخته خواری . [ پ ُ ت َ / ت ِ خوا / خا ] (حامص مرکب ) مفت خواری . گدائی . آرام طلبی . گرانجانی .
پخته خورلغتنامه دهخداپخته خور. [ پ ُ ت َ / ت ِ خوَرْ / خُرْ ] (نف مرکب ) گدا و گدائی کننده . پخته خوار. (برهان ). || داماد.
گداپیشهفرهنگ فارسی عمید۱. کسی که کارش گدایی باشد: ◻︎ وگر دست همت بداری ز کار/ گداپیشه خوانندت و پختهخوار (سعدی۱: ۱۶۸).۲. (صفت) پستفطرت؛ خسیس.
دست بداشتنلغتنامه دهخدادست بداشتن . [ دَ ب ِ ت َ ] (مص مرکب ) رفض . ترک . رها کردن . ترک گفتن . یله کردن . دست کشیدن از. رهایی دادن . واگذاشتن . واگذاردن . (یادداشت مرحوم دهخدا). اسواء. اصحاب .تخلیة. (تاج المصادر بیهقی ). تودیع. رفض . (تاج المصادر بیهقی ) (دهار). نسی . نسیان . (دهار). ترک . دست برد
پیشهلغتنامه دهخداپیشه . [ ش َ / ش ِ ] (اِ) صنعت . (دستوراللغه ٔ ادیب نطنزی ) (منتهی الارب ). هنر. صنع. طرقة. صناعت . (منتهی الارب ). حرفه . (دهار). کسب . (برهان ). حرفت : چهارم که خوانند اهنوخوشی همان دست ورزان با سرکشی کجا
خوارلغتنامه دهخداخوار. [ خوا /خا ] (ص ، اِ، ق ) ذلیل . زبون . بدبخت . (منتهی الارب ) (از برهان قاطع) (از آنندراج ) (از انجمن آرای ناصری ) . مقابل عزیز : که دشمن اگرچه بود خوار و خردمر او را بنادان نباید شمرد. <p class="auth
پختهلغتنامه دهخداپخته . [ پ ُ ت َ / ت ِ ] (ن مف )مطبوخ . قدیر که به آتش گرم و نرم شده باشد سهولت خوردن و هضم را. با حرارت قابل خوردن شده : عمری ای نابکار چون غلبه روی چونانکه پخته تفشیله . منجیک .ی
پختهلغتنامه دهخداپخته . [ پ َ ت َ / ت ِ ] (اِ) گوسفند سه یا چهارساله ٔ نَر. بَختَه (به لهجه ٔ شهمیرزاد) : صحنه ٔ مرغ و تاوه ٔ [ پر ] نان پخته ٔ پَختَه برّه ٔ بریان . سنائی .چو گرگ باشم کاندر فتد می
پختهفرهنگ فارسی عمید۱. غذای طبخشده و قابل خوردن۲. [مقابلِ خام] میوۀ رسیده.۳. [مجاز] شخص باتجربه، کاردان، عاقل، و دانا: ◻︎ بسیار سفر باید تا پخته شود خامی / صوفی نشود صافی تا درنکشد جامی (سعدی۲: ۵۸۷).
خام پختهلغتنامه دهخداخام پخته . [ پ ُ ت َ / ت ِ ] (اِ مرکب ) قسمی جامه است که تار و پود آن ابریشم خام است . قسمی پارچه ٔ ابریشمین که بمازندران کنند. || نوعی کتان که بمازندران بافند که پرز دارد.
چغندر پختهلغتنامه دهخداچغندر پخته . [ چ ُ غ ُ دَ رِ پ ُ ت َ / ت ِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) چغندری که آن را در آب یا بوسیله ٔ بخار پخته باشند یا با آتش کباب کرده باشند تا لایق خوردن آدمیان باشد. در تداول بیشتر مردم ایران آن را لَبو گویند.
خشپختهلغتنامه دهخداخشپخته . [ خ ِ پ ُ ت َ / ت ِ ](اِ مرکب ) آجر. (فرهنگ شعوری ج 1 ص 390) (ناظم الاطباء). ظاهراً باید خشت پخته باشد که تاء آن افتاده .
خشت پختهلغتنامه دهخداخشت پخته . [ خ ِ ت ِ پ ُ ت َ / ت ِ ] (ترکیب وصفی ،اِ مرکب ) آجر، آجُرَّه ، آگور. (یادداشت بخط مؤلف ). قِرمید. (دهار). طوب . (منتهی الارب ). مقابل خشت خام . چون خشت خام را در کوره گذارند و حرارت دهند پخته شود این خشت پخته را آجر می نامند <spa
پختهلغتنامه دهخداپخته . [ پ ُ ت َ / ت ِ ] (ن مف )مطبوخ . قدیر که به آتش گرم و نرم شده باشد سهولت خوردن و هضم را. با حرارت قابل خوردن شده : عمری ای نابکار چون غلبه روی چونانکه پخته تفشیله . منجیک .ی