گشاده میانفرهنگ فارسی عمید۱. آنکه کمربند خود را باز کرده.۲. آنکه در کار و خدمت کوتاهی کند: ◻︎ وگر گشادهمیان بودهام ز خدمت تو / نبسته بودم پیش مخالف تو میان (فرخی: ۲۸۶).
گشاده میانلغتنامه دهخداگشاده میان . [ گ ُ دَ / دِ ] (ص مرکب ) آنکه در کاری تعلل ورزد. (فرهنگ فارسی معین ).- گشاده میان بودن از خدمت ؛ در خدمت تعلل کردن . کوتاهی کردن در خدمت : اگر گشاده میان بوده ام ز خدمت تو
گشادهلغتنامه دهخداگشاده . [ گ ُ دَ / دِ ] (ن مف ) باز. مقابل بسته . مفتوح : هرج الباب ؛ گشاده گذاشت در را. (منتهی الارب ) : گشاده در هر دو آزاده وارمیان کوی کندوری افکنده خوار. ابوشکور.چو خسرو [ پرو
سودةلغتنامه دهخداسودة. [ س َ دَ ] (اِخ ) دختر زمعةبن قیس بن عبد شمس . از زنان رسول خدا (ص ) بسال 54 هَ . ق . به مدینه درگذشت . رجوع به الاعلام زرکلی ج 1 ص 398 و تاریخ الخلفا صص <span class="h
سودهلغتنامه دهخداسوده . [ دَ / دِ ] (ن مف ) آنچه از سودن بهم رسد چون سوده ٔ الماس و سوده ٔ آهن و سوده ٔ شنگرف و سوده ٔ صندل . (آنندراج ). هر چیز نرم و مسحوق مانند سوده ٔ الماس و سوده ٔ صندل . (ناظم الاطباء) : بوقت رفتنش از سیم ساده
سودهلغتنامه دهخداسوده . [ دِه ْ ] (اِخ ) دهی است از دهستان بوزی بخش شادگان شهرستان خرمشهر. دارای 746 تن سکنه .آب آن از رودخانه ٔ جراحی . محصول آنجا غلات ، خرما. شغل اهالی زراعت ، غرس نخل و گله داری و صنایع دستی عبا و حصیر بافی است . (از فرهنگ جغرافیائی ایران
سیادةلغتنامه دهخداسیادة. [ دَ ] (ع مص ) مهتر شدن . (تاج المصادر بیهقی ) (منتهی الارب ) (دهار) (مهذب الاسماء). بزرگی . سرداری . (آنندراج ). رجوع به سیادت شود.
فلجاءلغتنامه دهخدافلجاء. [ ف َ ] (ع ص ) امراءة فلجاءالاسنان ؛ زن گشاده میان دندانها. (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد).
باریک دملغتنامه دهخداباریک دم . [ دُ ] (ص مرکب ) دارای دمب باریک و نازک . (ناظم الاطباء). شُبّوط؛ نوعی از ماهی نرم بدن ، خردسر، باریک دم ، گشاده میان بر شکل بربط. (منتهی الارب ).
افلجلغتنامه دهخداافلج . [ اَ ل َ ] (ع ص ) آنکه میان هر دو دست یا پستان وی دوری باشد یا در تباعد هر دو پستان نیاید. (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). گشاده میان دو دست . (تاج المصادر بیهقی ). کژدست . (مهذب الاسماء نسخه ٔ خطی ). آنکه پستانهایش از هم گشاده باشد. (یادداشت مؤلف ). || گشاد
گشادهلغتنامه دهخداگشاده . [ گ ُ دَ / دِ ] (ن مف ) باز. مقابل بسته . مفتوح : هرج الباب ؛ گشاده گذاشت در را. (منتهی الارب ) : گشاده در هر دو آزاده وارمیان کوی کندوری افکنده خوار. ابوشکور.چو خسرو [ پرو
گشادهلغتنامه دهخداگشاده . [ گ ُ دَ / دِ ] (ن مف ) باز. مقابل بسته . مفتوح : هرج الباب ؛ گشاده گذاشت در را. (منتهی الارب ) : گشاده در هر دو آزاده وارمیان کوی کندوری افکنده خوار. ابوشکور.چو خسرو [ پرو
درگشادهلغتنامه دهخدادرگشاده . [ دَ گ ُ دَ / دِ ] (ن مف مرکب ) گشاده در. که در آن گشاده باشد. بی مانع و سد. باز. مفتوح : درگشاده دیده ام خرگاه ترکان فلک ماه را بسته میان خرگاه سان آورده ام . خاقانی .خا
دست گشادهلغتنامه دهخدادست گشاده . [ دَ گ ُ دَ / دِ ] (ن مف مرکب ) نعت مفعولی از دست گشادن . رجوع به دست گشادن در تمام معانی شود. || آماده ٔ اقدام . مهیا. مسلط.- دست کسی را بر کسی یا چیزی گشاده کردن ؛ تسلط دادن :
دلگشادهلغتنامه دهخدادلگشاده . [ دِ گ ُ دَ / دِ ] (ن مف مرکب ) گشاده دل . خوشحال و بافرح . خندان : سپاه و سپهبد پیاده شدندمیان بسته و دل گشاده شدند. فردوسی . || جوانمرد و دارای بخشش :<
پیش گشادهلغتنامه دهخداپیش گشاده . [ گ ُ دَ / دِ ] (ن مف مرکب ) که قسمت قدامی وی گشاده باشد. که قسمت جلوی آن نابسته باشد. مقابل پیش بسته . طبة؛ جامه ٔ پیش گشاده ٔ دراز دامن . (منتهی الارب ). || که در برابر گسترده و پهن کرده باشد. خلاف پیش درنوشته .