ادلهلغتنامه دهخداادله . [ اَ دِل ْ ل َ ] (ع ص ، اِ) ج ِ دلیل . راهنمایان . || حجت ها.- ادله ٔ اربعه ؛ کتاب و سنت و اجماع و عقل .
حدیلةلغتنامه دهخداحدیلة. [ ح ُ دَ ل َ ] (اِخ ) نام شهری به یمن بنام قبیله ٔ ذی حدیلة. و ابی بن کعب از این قبیله است . و بعضی گویند نام محله ای است به مدینه . (معجم البلدان ).
حدیلةلغتنامه دهخداحدیلة. [ ح ُ دَ ل َ ] (اِخ ) بنت مالک بن زید مناةبن حبیب . مادر معاویةبن عمروبن مالک نجاری خزرجی عدنانی است . از مادران معروف عرب جاهلی است و بنوحدیلة بدو منسوبند و ابی ّبن کعب صحابی قاری از ایشان است . (معجم البلدان ) (عقد الفریدج 3 ص <span
ادلهماملغتنامه دهخداادلهمام . [ اِ ل ِ ] (ع مص ) کلان سال شدن . پیر شدن . || ادلهمام ظلام ؛ کثیف و بسیار سیاه شدن ظلام . سخت تاریک شدن . (زوزنی ). تاریک شدن شب . تاریکی شب .
توجیه قاطعconclusive justificationواژه‌های مصوب فرهنگستانتوجیهی که در آن برای یک فعل یا باور مشخص دلایلی ارائه می‌شود که وزن نتیجه را چنان افزایش می‌دهد که نیاز به ارائة ادلة بیشتر نیست
دلیلفرهنگ فارسی معین(دَ) [ ع . ] (اِ.) 1 - مرشد، راهنما. 2 - راه ، طریق . 3 - جهت ، سبب . 4 - آن چه که برای اثبات امری به کار برند. ج . ادلاء ادله .
شکاکیت پیرونیPyrrhonian skepticism, Pyrrhonismواژه‌های مصوب فرهنگستانشکی منسوب به پیرون اِلِئایی، فیلسوف یونانی، که در مواجهه با هر مسئله‌ای که درمورد آن ادلة متعارض وجود داشت تعلیقِ حکم می‌کرد؛ ازجمله مسئلة امکان یا عدم امکان شناخت
ادلهماملغتنامه دهخداادلهمام . [ اِ ل ِ ] (ع مص ) کلان سال شدن . پیر شدن . || ادلهمام ظلام ؛ کثیف و بسیار سیاه شدن ظلام . سخت تاریک شدن . (زوزنی ). تاریک شدن شب . تاریکی شب .
سادلهلغتنامه دهخداسادله . [ دُ ل ِ ] (اِخ ) ژاک . کشیش و انسان دوست ایتالیائی متولد مُدِن (1758 - 1838).
مبادلهلغتنامه دهخدامبادله . [ م ُ دَ / دِ ل َ / ل ِ ] (از ع ، اِمص ) معاوضه . (ناظم الاطباء). مقابضه . معاوضه . قبض . مقابله . تاخت زدن . پایاپای . تهاتر. سودا. مغایره . غیار. تاخت . بدل کردن چیزی به دیگری . (یادداشت به خط مرحو
مجادلهلغتنامه دهخدامجادله . [ م ُ دَ ل َ / دِ ل ِ ] (ع مص ) خصومت و ستیزگی و منازعه . (ناظم الاطباء). جدال . کشمکش . ستیزه . مخاصمت . خصومت . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : آن مجادله میان هر دو برادر قائم بود تا هم سلطان میان ایشان به وسا
معادلهلغتنامه دهخدامعادله . [ م ُ دَ ل َ / دِ ل ِ ] (از ع ،اِمص ) برابری . هم چندی . هم سنگی . هم تنگی . توازن . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به معادلة شود. || (اصطلاح ریاضی ) تساوی بین مقادیر معلوم و مجهول ، به شرطی که تنها به ازای مقادیر خاصی از مجهول
تب متبادلهلغتنامه دهخداتب متبادله . [ ت َ ب ِ م ُت َ دِ ل َ / ل ِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) حمی متبادله . آن است که یک تب به آخر رسیده تب دیگر ظاهر شود. (بحر الجواهر). رجوع به تب و دیگر ترکیب های آن شود.
