تئودولیتفرهنگ فارسی عمیداسبابی مرکب از یک دوربین و یک دایرۀ مدرج افقی و یک دایرۀ مدرج قائم که برای اندازهگیری زوایای قائم و افقی در نقشهبرداری یا تعیین سمت و ارتفاع یک ستاره به کار میرود.
تئودلیتلغتنامه دهخداتئودلیت . [ ت ِ ءُ دُ ] (فرانسوی ، اِ) تئودولیت . دستگاهی دارای آلیداد و دوربین برای نقشه برداری و سنجش زوایا در امور و اندازه گیری فواصل ستارگان بکار می رود. رجوع به ارتفاع سنج شود.
تئودلیتلغتنامه دهخداتئودلیت . [ ت ِ ءُ دُ ] (فرانسوی ، اِ) تئودولیت . دستگاهی دارای آلیداد و دوربین برای نقشه برداری و سنجش زوایا در امور و اندازه گیری فواصل ستارگان بکار می رود. رجوع به ارتفاع سنج شود.
ارتفاع یابلغتنامه دهخداارتفاع یاب .[ اِ ت ِ ] (اِ مرکب ) سدس فخری . آلتی که بدان فاصله ٔ زاویه ٔ ستارگان و ارتفاع آن را بر فراز افق اندازه کنند و ابوحامد محمود خجندی مهندس ایرانی این آلت را برای فخرالدوله ٔ دیلمی نخستین بار وضع کرد. || و امروز تئودولیت را نیز ارتفاع یاب گویند.
رصدیهلغتنامه دهخدارصدیه . [ رَ ص َ دی ی َ / ی ] (از ع ، ص نسبی ) رصدیة.- آلت رصدیه ؛ هر آلتی که در کار رصد بستن به کار است ، و آنرا اقسام بسیار است ازجمله : لبنة. حلقه ٔ اعتدالیه . ذات الاوتار. ذات الحلق . ذات السمت . الارتفاع . ذا