خمسهفرهنگ فارسی عمید۱. پنج.۲. پنجگانه: حواس خمسه.⟨ خمسهٴ متحیره: (نجوم) [قدیمی، مجاز] عطارد، زهره، مریخ، مشتری، و زحل.⟨ خمسهٴ مسترقه: [قدیمی، مجاز] = بهیزک
خمسه خمسهواژهنامه آزادسلاحی تخیلی در اوایل جنگ عراق بر علیه ایران. در اوایل جنگ، عراقی ها گلوله های خمپاره را در پنج نوبت بسوی ایرانیان شلیک می کردند؛ به همین جهت تصور می شد که این گلوله ها از سلاحی خاص پرتاب می شود که توانایی پنج شلیک متناوب را دارد.
خمسةلغتنامه دهخداخمسة. [ خ َ س َ ] (ع اِ) درهمی که وزن ده دانه ٔ آن پنج مثقال بوده است . (مفاتیح العلوم ).
خمسةلغتنامه دهخداخمسة. [ خ َ س َ ] (ع عدد، ص ، اِ) پنج . خمس . (منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از لسان العرب ). اگر معدود مذکر باشد «خمس » با «تاء» تأنیث و اگر مؤنث باشد بدون «تاء» تأنیث می آید.
خمصةلغتنامه دهخداخمصة. [ خ َ ص َ ] (ع اِ)زمین نمناک . || راه خرد یا سپرده شده در زمین نرم . (منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از لسان العرب ). || (اِمص ) گرسنگی . (از منتهی الارب ).
خمیسهلغتنامه دهخداخمیسه . [ خ َ س ِ ] (اِخ ) دهی است از دهستان میان آب شهرستان اهواز. دارای 750 تن سکنه . آب آن از رودخانه ٔ کرخه و چاه و محصول آن غلات و لبنیات است . شغل اهالی زراعت و گله داری و از صنایع دستی قالیچه و جاجیم بافی است . راه در تابستان اتومبیل ر
خمسه خمسهواژهنامه آزادسلاحی تخیلی در اوایل جنگ عراق بر علیه ایران. در اوایل جنگ، عراقی ها گلوله های خمپاره را در پنج نوبت بسوی ایرانیان شلیک می کردند؛ به همین جهت تصور می شد که این گلوله ها از سلاحی خاص پرتاب می شود که توانایی پنج شلیک متناوب را دارد.
اسفار خمسهلغتنامه دهخدااسفار خمسه . [ اَ رِ خ َ س َ ] (اِخ ) پنج کتاب نخستین توریة که عبارت است از: سِفْرِ تکوین ، سِفْرِ خروج ، سِفْرِ لاویان ، سِفْرِ اعداد و سِفْرِ استثناء . یهودیان و کاتولیکان اسفار خمسه را از خود موسی (ع ) و تألیف آنرا در حدود قرن پانزدهم ق . م . می دانند، ولی دانشمندان بر خل
خمسه ٔ متحیرهلغتنامه دهخداخمسه ٔ متحیره . [ خ َ س َ ی ِ م ُ ت َ ح َی ْ ی ِ رَ ] (اِ خ ) نام پنج کوکب زیراست : عطارد. زهره ، مریخ ، مشتری و زحل و متحیره از آن گویند که اینها را گاهگاهی رجعت میشود یعنی سیر معمولی خود گذاشته بجانب عقب خود رفتار می کنند و باز از آن طرف برگردند و بسیر معمولی خود آیند. (غیا
خمسه ٔ طاهرهلغتنامه دهخداخمسه ٔ طاهره . [ خ َ س َ ی ِ هَِ رَ ] (اِخ ) خمسه ٔ آل عبا. خمسه ٔ طیبه . پنج تن . رجوع به خمسه ٔ آل عبا شود.
خمسه ٔ طیبهلغتنامه دهخداخمسه ٔ طیبه . [ خ َ س َ ی ِ طَی ْ ی ِ ب َ ] (اِخ ) خمسه ٔ آل عبا. پنج تن . رجوع به خمسه ٔ آل عبا شود.
خمسه ٔ متحیرهلغتنامه دهخداخمسه ٔ متحیره . [ خ َ س َ ی ِ م ُ ت َ ح َی ْ ی ِ رَ ] (اِ خ ) نام پنج کوکب زیراست : عطارد. زهره ، مریخ ، مشتری و زحل و متحیره از آن گویند که اینها را گاهگاهی رجعت میشود یعنی سیر معمولی خود گذاشته بجانب عقب خود رفتار می کنند و باز از آن طرف برگردند و بسیر معمولی خود آیند. (غیا
خمسه ٔ آل عبالغتنامه دهخداخمسه ٔ آل عبا. [ خ َ س َ ی ِ ل ِ ع َ ] (اِخ ) حضرت محمد و علی و فاطمه و حسن و حسین صلوات اﷲعلیهم اجمعین را گویند. آنها را خمسه ٔ طیبه و «پنج تن » و پنج تن آل عبا نیز نامند. (یادداشت بخط مؤلف ).
خمسه ٔ طاهرهلغتنامه دهخداخمسه ٔ طاهره . [ خ َ س َ ی ِ هَِ رَ ] (اِخ ) خمسه ٔ آل عبا. خمسه ٔ طیبه . پنج تن . رجوع به خمسه ٔ آل عبا شود.
خمسه ٔ طیبهلغتنامه دهخداخمسه ٔ طیبه . [ خ َ س َ ی ِ طَی ْ ی ِ ب َ ] (اِخ ) خمسه ٔ آل عبا. پنج تن . رجوع به خمسه ٔ آل عبا شود.
اعداد مخمسهلغتنامه دهخدااعداد مخمسه . [ اَ دِ م ُ خ َم ْ م َ س َ / س ِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب )نوعی از اعداد طبیعیه باشد و آن چنان است که عدد رایک بگیریم و دو و سه و چهار را حذف کنیم و پنج را نگاه داریم و شش را حذف کنیم و دوازده را بگیریم و همچنین بتفاضل سه سه حذف
اسفار خمسهلغتنامه دهخدااسفار خمسه . [ اَ رِ خ َ س َ ] (اِخ ) پنج کتاب نخستین توریة که عبارت است از: سِفْرِ تکوین ، سِفْرِ خروج ، سِفْرِ لاویان ، سِفْرِ اعداد و سِفْرِ استثناء . یهودیان و کاتولیکان اسفار خمسه را از خود موسی (ع ) و تألیف آنرا در حدود قرن پانزدهم ق . م . می دانند، ولی دانشمندان بر خل
اخمسهلغتنامه دهخدااخمسه . [ اَ م َ / م ُ س َ /س ِ ] (اِ) و بصورتهای آخمسه ، آخسمه و اخمشه نیز آورده اند. شرابی است مثل بکنی که از ارزن و جو سازند. (مؤید الفضلاء). بوزه را گویند و آن شرابی باشد که ازآرد ارزن و جو و امثال آن سا