خیلخانهلغتنامه دهخداخیلخانه . [ خ َ / خ ِ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) خاندان . دودمان . (برهان قاطع) (ناظم الاطباء) : سلطان ... را که مستوفی بود هم در آن کوشک بفرمود گرفتن و چون هر دو را موقوف کردند بنه و خزان
خیلخانهفرهنگ فارسی عمید۱. محل اقامت خدموحشم در خانه.۲. اقامتگاه سپاهیان.۳. خاندان؛ دودمان؛ طایفه: ◻︎ همه ملک عجم خزانهٴ من / در عرب مانده خلیخانهٴ من (نظامی۴: ۵۸۵).
خلخانهلغتنامه دهخداخلخانه . [ خ َ ن َ ] (اِخ ) دهی از دهستان حومه ٔ بخش سلدوز شهرستان ارومیه . دارای 157 تن سکنه . آب آن از رود گدار و محصول آنجا غلات ، توتون ، چغندر و حبوبات . شغل اهالی زراعت و گله داری . صنایع دستی جاجیم بافی و راهش شوسه است . (از فرهنگ جغرا
خلخانیلغتنامه دهخداخلخانی . [ خ َل ْ ل ُ ](ص نسبی ) منسوب به خلخ . کنایه از صورت : سرای تو پرسرو و پر ماه و پر گل ز یغمایی و چینی و خلخانی .فرخی .
غمناکیلغتنامه دهخداغمناکی . [ غ َ ] (حامص مرکب ) غمگین بودن . غمناک و اندوهگین بودن : شد درین خشت خانه ٔ خاکی خشت نمناک شد ز غمناکی . نظامی .دید کین خیلخانه ٔ خاکی نارد الا غبار غمناکی . نظامی .خاک ز
گران سایهلغتنامه دهخداگران سایه . [ گ ِ ی َ / ی ِ ] (ص مرکب ) کنایه از مردمی عالیرتبه و صاحب جاه و مرتبه . (برهان ) (انجمن آرا). گران پایه . (آنندراج ). ج ، گران سایگان : ز پهلو برفتند پرمایگان سپهبدسران و گران سایگان . <p class
خدای پرستلغتنامه دهخداخدای پرست . [ خ ُپ َ رَ ] (نف مرکب ) خداپرست . پرستنده ٔ خدای . دیندار.مؤمن . مقابل خلق پرست . مقابل هوای پرست : خرد ز بهر چه دادندمان که ما بخردگهی خدای پرست و گهی گنهکاریم . ناصرخسرو.اگر خدای پرستی تو خلق را مپر
یکدشلغتنامه دهخدایکدش . [ ی َ دِ] (اِ) امتزاج و اتصال دو چیز را گویند با هم . (برهان ) (آنندراج ). امتزاج و اتصال . (ناظم الاطباء). اکدش .(فرهنگ جهانگیری ) (آنندراج ). || (ص ، اِ) اسبی را گویند که پدرش از جنسی و مادرش از جنس دیگر باشد. (از برهان ) (آنندراج ). اسبی که نژادش مختلط باشد. (ناظم ا
عجملغتنامه دهخداعجم . [ ع َ ج َ ] (اِخ ) خلاف عرب . (اقرب الموارد). غیر عرب از مردم . (منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء). ایران و توران و مردم غیر عرب را نیز عجم گویند. (غیاث اللغات ). || مردم ایران . ایرانی : کجا شد فریدون و ضحاک و جم مهان عرب خسروان عجم .