دراکلغتنامه دهخدادراک . [ دَ ک ِ ] (ع اِ فعل ) اسم فعل است به معنی امر، یعنی «أدرک » و درک کن ، کاف آن بسبب اجتماع ساکنین مکسور شده است . (از منتهی الارب ) (از اقرب الموارد).
دراکلغتنامه دهخدادراک . [ دِ ] (اِخ ) نام کوهی به دوفرسنگی شیراز و در آنجا انبارهای برف ساخته اند. به زمستان بر او برف جمع می کنند و به تابستان به شیراز برند و بنیاد برف شیراز بر آن است . و در بهار سیلاب این کوه بر ظاهر شهر شیراز می گذرد و به بحیره ٔ ماهلویه می رود. (از نزهة القلوب حمداﷲ مستو
دراکلغتنامه دهخدادراک . [ دَ] (اِخ ) نام اصلی و فارسی شهر دورق ، که در خوزستان بود. (از دائرة المعارف فارسی ). رجوع به دورق شود.
دراکلغتنامه دهخدادراک . [ دَرْ را ] (ع ص ) نیک دریابنده . (منتهی الارب ) (دهار).درک کننده آنچه را میخواهد. (از اقرب الموارد). کثیرالادراک . که زود دریابد. که آسان دریابد : عاقل و شاعر و دراک و ادیب و هشیار. ناصرخسرو.عقل پاک آن و نفس در
دراکلغتنامه دهخدادراک . [ دِ ] (ع ص ) متلاحق و پیوسته : سیر دراک ؛ سیر و حرکت متصل و پی درپی . (از اقرب الموارد). || (اِخ ) نام سگی است . (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد).
فرضیة دیراکDirac hypothesis, Dirac-Jordan hypothesis, Dirac principleواژههای مصوب فرهنگستانفرضیهای مبنی بر اینکه مقادیر ثابتهای طبیعت، مانند ثابت جهانی گرانش و ثابت پلانک و بار بنیادی در طول زمان تغییر میکنند و تابعی از عمر عالماند
دریای دیراکDirac seaواژههای مصوب فرهنگستانمجموعهای از حالتهای انرژی منفی که از حل معادلة دیراک به دست میآید
ذرة دیراکDirac particleواژههای مصوب فرهنگستانهر ذره با اسپین ۱/۲ که رفتارش با معادلة دیراک قابل توصیف باشد
گشتاور دیراکDirac momentواژههای مصوب فرهنگستانگشتاور مغناطیسی ذاتی الکترون که در نظریة دیراک پیشبینی میشود
معادلة دیراکDirac equationواژههای مصوب فرهنگستانمعادلة موج نسبیتی برای ذرهای جرمدار که اسپین آن برابر ۱/۲ است
دراکانلغتنامه دهخدادراکان . [ ] (اِخ ) از نواحی دارابجرد بوده است که در فارسنامه ٔ ابن البلخی (ص 131) چنین توصیف شده است : حسو و دراکان و مص و رستاق الرستاق ، این جمله از نواحی دارابجرد است و هوای آن گرمسیر است و درختان خرما باشد و آب روان و دیگر میوه ها باشد.
دراکملغتنامه دهخدادراکم . [ دْرا / دِ ] (یونانی ، اِ) مسکوکی در یونان امروزی . (یادداشت مرحوم دهخدا). رجوع به دراخمه شود.
دراکولغتنامه دهخدادراکو. [ ک ُ ](اِخ ) یکی از آرخن های آتن بود که در سال 624 ق . م . قوانینی برای وطن خویش وضع کرد و چنانکه مورخین قدیم نگاشته اند قوانین وی بسیار سخت بوده است ، چنانکه عاقبت مجبور به فرار شد و در «اژینا» بمرد. (تمدن قدیم فوستل دو کولانژ، ترجمه
دراکهلغتنامه دهخدادراکه . [ دَرْ را ک َ ] (ع ص ) دراکة. دریافت کننده . (یادداشت مرحوم دهخدا).- قوه ٔ دراکه ؛ قوه ٔ دریافت کننده و فهم و عقل و شعور. (ناظم الاطباء) : آدمی را قوه ای است دراکه که منتقش شود در وی صور موجودات . (یادداشت مرحوم دهخ
دراکةلغتنامه دهخدادراکة. [ دَرْ را ک َ ] (ع ص ) نیک دریابنده و تاء آن مبالغه راست . (ناظم الاطباء). || (اِ) حاسه ٔ بسیار، گویند: له دراکة؛ او را حاسه ٔ فراوانی است . (از ذیل اقرب الموارد از تاج ). مُدرِک . و رجوع به مدرک شود.
سماعلغتنامه دهخداسماع . [ س َ ] (ع اِ فعل ) اسم فعل یعنی بشنو، مانند: دراک و مناع ؛ ای ادرک و امنع. (از آنندراج ) (ناظم الاطباء).
باب نولغتنامه دهخداباب نو. [ ب ِ ن َ ] (اِخ ) یکی از نه دروازه ٔ شهر شیراز: ... شهر شیراز هفده محله است و نه دروازه دارد، اصطخر و دراک موسی و بیضا و کازرون و سلم و فسا و باب نو و دولت و سعادت ...
فهیملغتنامه دهخدافهیم . [ ف َ ] (ع ص ) نیک دریابنده . دراک . تیزفهم . زودفهم . (یادداشت مؤلف ). بافهم . دانا. (فرهنگ فارسی معین ) : به زمانی نکت و علم و ادب یاد کنی وین ندیده ست در این عصر کس از هیچ فهیم . فرخی .ستمگران را چون جای
خارس می تی لنیلغتنامه دهخداخارس می تی لنی . [رِ ل ِ ] (اِخ ) یکی از راویان است که می گوید: کالیس تن را پس از اینکه توقیف کردند هفت ماه در زندان بماند، تا وی را در مجلس مشورتی محاکمه کنند و بعد زمانی که اسکندر با مالی ین های اکس دراک (یکی از مردمان هند) می جنگید زخمی برداشت ، و در همین اوان کالیس تن از
زودرنجفرهنگ فارسی طیفیمقوله: عواطف عام ، آتشی، آتشیمزاج، بیصبر، بیتحمل، بیطاقت، نازکدل، بیحوصله، تحریک پذیر، تندخو نازکنارنجی، نازکطبع رقیقالقلب، با ادراک، فهیم، آگاه، دراک، درککننده، نازکبین، دریابنده، تیزهوش، سریعالتاثیر نازکخیال، نازکاندیش حساس [حساسیت فیزیکی] ◄ حساس 374: حساس شده، لطیف، نازک، ملتهب، ریش
دراک موسیلغتنامه دهخدادراک موسی . [ دِ سا ] (اِخ ) نام یکی از نه دروازه ٔ شهر شیراز بوده است . (از نزهة القلوب حمداﷲ مستوفی ج 3 ص 114).
دراکانلغتنامه دهخدادراکان . [ ] (اِخ ) از نواحی دارابجرد بوده است که در فارسنامه ٔ ابن البلخی (ص 131) چنین توصیف شده است : حسو و دراکان و مص و رستاق الرستاق ، این جمله از نواحی دارابجرد است و هوای آن گرمسیر است و درختان خرما باشد و آب روان و دیگر میوه ها باشد.
دراکملغتنامه دهخدادراکم . [ دْرا / دِ ] (یونانی ، اِ) مسکوکی در یونان امروزی . (یادداشت مرحوم دهخدا). رجوع به دراخمه شود.
دراکولغتنامه دهخدادراکو. [ ک ُ ](اِخ ) یکی از آرخن های آتن بود که در سال 624 ق . م . قوانینی برای وطن خویش وضع کرد و چنانکه مورخین قدیم نگاشته اند قوانین وی بسیار سخت بوده است ، چنانکه عاقبت مجبور به فرار شد و در «اژینا» بمرد. (تمدن قدیم فوستل دو کولانژ، ترجمه
دراکهلغتنامه دهخدادراکه . [ دَرْ را ک َ ] (ع ص ) دراکة. دریافت کننده . (یادداشت مرحوم دهخدا).- قوه ٔ دراکه ؛ قوه ٔ دریافت کننده و فهم و عقل و شعور. (ناظم الاطباء) : آدمی را قوه ای است دراکه که منتقش شود در وی صور موجودات . (یادداشت مرحوم دهخ
کدراکلغتنامه دهخداکدراک . [ ک َ ] (اِ) کفش چوبی که آن را باتسمه ٔ متصل به آن بر پای بندند. (یادداشت مؤلف ).
استدراکلغتنامه دهخدااستدراک . [ اِ ت ِ ] (ع مص ) دریافت . دریافتن . دریافتن چیزی را. (تاج المصادر بیهقی ) (زوزنی ). || طلب دریافتن چیزی کردن . طلب دریافت کردن . || استدراک مافات ؛ تدارک آن . تدارک کردن مافات را. اراده کردن تدارک مافات را بچیزی . (منتهی الارب ). || غلط گرفتن بر. یافتن غلط در. ||
ادراکلغتنامه دهخداادراک . [ اِ ] (ع مص ) دررسیدن به . دررسیدن کسی را.لحق . لحاق . الحاق . لِقاء. وصول : و کوشش اهل علم در ادراک سه مراد ستوده است ساختن توشه ٔ آخرت ... (کلیله و دمنه ) : والاّ نفاذ کار و ادراک مطلوب جزبعادت ذات و مساعدت بخت ملک نتواند بود. (کلیله و دمنه