زغاللغتنامه دهخدازغال . [ زُ ] (اِ) انگِشت که فحم نیز گویند. (لغت فرس اسدی چ اقبال ص 334). انگشت و چوب سوخته ٔ که پیش از آنکه کاملاً بسوزد آن را خاموش کرده باشند. (ناظم الاطباء). زگال . (برهان ). زگال . ژگال . شگال . شگار. چوب و دیگر اندامهای گیاهی و نیز انسا
زغالفرهنگ فارسی عمیدجسم سخت و سیاهرنگی که از سوختن بافتهای گیاهی و حیوانی ایجاد میشود و حاوی مقدار زیادی کربن است؛ انگِشت؛ آلاس.
زیغاللغتنامه دهخدازیغال . (اِ) قدح بود. (لغت فرس اسدی چ اقبال ص 326) (اوبهی ). قدح و پیاله ٔ بزرگ را گویند. (برهان ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء) : شکفت لاله تو زیغال بشکفان که همی به پیش لاله به کف بر نهاده به زیغال .<p class=
جغاللغتنامه دهخداجغال . [ ج َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان به به جیک بخش سیه چشمه ٔ شهرستان ماکو واقع در 20هزارگزی شمال خاوری سیه چشمه و 3500 گزی شمال خاوری راه ارابه رو امامقلی کندی . کوهستانی و سردسیر و هوای آن سالم است <span
زیغالفرهنگ فارسی عمیدقدح؛ پیاله؛ قدح شرابخوری: ◻︎ شِکُفت لاله، تو زیغال بِشکُفان که همی / به دورِ لاله به کف برنهاده بهْ، زیغال (رودکی: ۵۰۴).
جغاللغتنامه دهخداجغال . [ ج َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان قره باشلو بخش چاپشلو شهرستان دره گز و واقع در 7هزارگزی جنوب چاپشلو سر راه مالرو عمومی بشارت . جلگه و هوای آن معتدل است و 124 تن سکنه دارد. آب آن از قنات و محصول آن غلات
زغالدانلغتنامه دهخدازغالدان . [ زُ ] (اِ مرکب ) جایی که زغال در آن نگاهدارند. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا). || ظرفی که در آن زغال سنگ بخاری نهند. (یادداشت ایضاً).
زغالیلغتنامه دهخدازغالی . [ زُ ] (اِخ ) دهی از دهستان کوهک شهرستان جهرم است که 423 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7).
زغالیللغتنامه دهخدازغالیل . [ زَ ] (ع اِ) ج ِ زغلول . (یادداشت بخط مرحوم دهخدا). یقال : له ُ زغالیل کثیرة؛ ای اطفال کثیرة... (اقرب الموارد). رجوع به زغلول در همین لغت نامه شود.
زغالدانلغتنامه دهخدازغالدان . [ زُ ] (اِ مرکب ) جایی که زغال در آن نگاهدارند. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا). || ظرفی که در آن زغال سنگ بخاری نهند. (یادداشت ایضاً).
زغال سنگلغتنامه دهخدازغال سنگ . [ زُ س َ ](اِ مرکب ) زغالی که نتیجه ٔ تفحیم انساج و اعضای گیاهان بسیار قدیم در قشر طبقات زمین است . این زغال چون تحت فشار طبقات ارضی قرار گرفته سختی زیادتری نسبت به انواع دیگر زغالها یافته و خود دارای اقسام متعدد است . زغال سنگ در ایجاد حرارت منازل و تولید انرژی و
زغال اختهلغتنامه دهخدازغال اخته . [ زُ اَ ت َ / ت ِ ] (اِ مرکب ) میوه ای است ترش ، از زرشک تازه بالیده تر و رنگش سیاه . در شکنبه ٔ گوسپند طبخ می کنند و میخورند و خیلی لذیذ می باشد و خسته ندارد «؟» (آنندراج ). گیاهی است از تیره ٔ زغال اخته ها که جزو تیره های نزدیک
زغال اخته هالغتنامه دهخدازغال اخته ها. [ زُ اَ ت َ / ت ِ ] (اِ مرکب ) تیره ای از گیاهان دولپه ای پیوسته گلبرگ که دارای ساقه های چوبی و برگهای منفرد و دائمی هستند. تخمدان این گیاهان یک یا چند خانه و میوه ٔ آنها قرمز، کوچک و دارای میان بر خوراکی است . (فرهنگ فارسی معین
زغالیلغتنامه دهخدازغالی . [ زُ ] (اِخ ) دهی از دهستان کوهک شهرستان جهرم است که 423 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7).
خاکه زغاللغتنامه دهخداخاکه زغال . [ ک َ / ک ِ زُ ](ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) خرده ٔ انگشت . ریزه ٔ زغال .
پل زغاللغتنامه دهخداپل زغال . [ پ ُ ل ِ زُ] (اِخ ) نام موضعی در دره ٔ چالوس کنار راه طهران به چالوس میان ماکارود و چالوس در 190300 گزی طهران .
ازغاللغتنامه دهخداازغال . [ اِ ] (ع مص ) گمیز راندن شتر دفعةً دفعةً. بول انداختن شتر دفعه دفعه . (منتهی الارب ). انداختن اشتر بول را. (تاج المصادر بیهقی ). || ریختن آب و مانند آن . || دانه دادن مرغ بچه را. (منتهی الارب ). || خون بیرون جهانیدن زخم و ضرب از جراحت . (از منتهی الارب ). انداختن طعن
اخته زغاللغتنامه دهخدااخته زغال . [ اَ ت َ / ت ِ زُ ] (اِ مرکب ) قرانیا. (تحفه ٔ حکیم مؤمن ذیل : قراقاط). و رجوع به زغال اخته شود.