غنچه دهانلغتنامه دهخداغنچه دهان . [ غ ُ چ َ / چ ِ دَ ] (ص مرکب ) زیبارویی که دهان وی بسان غنچه ٔ گل باشد. کنایه از معشوق و معشوقه . (از ناظم الاطباء). از اسماء محبوب . (آنندراج ) : کشت مرا دلش به کین ، هست لبش گوا بر این خامشی گواه
غنچه غنچه شدنلغتنامه دهخداغنچه غنچه شدن . [ غ ُ چ َ / چ ِ غ ُ چ َ / چ ِ ش ُ دَ ] (مص مرکب ) مانند غنچه شدن . غنچه وار گشتن : بر لب دجله ز بس بوس لب نوش لبان غنچه غنچه شده چون پشت فلک روی زمین .<p cl
چغنهلغتنامه دهخداچغنه . [ چ ُ ن َ / ن ِ ] (اِ) گنجشک را گویند و به عربی عصفور خوانند. (برهان ). گنجشگ باشد. (جهانگیری ). گنجشک و عصفور. (ناظم الاطباء). چُغُک و چُغو و چُغوک : شوم چون بوم و گرسنه چون زاغ خُرد چون چغنه سست چون کو
چغنهلغتنامه دهخداچغنه . [ چ َ ن َ / ن ِ / چ َ غ َ ن َ / ن ِ ] (اِ) نام سازی است که نوازند. (برهان ). نام سازی است . (جهانگیری ). || مخفف چغانه است و آن چوبی باشد میان شکافته که چند جلاجل بر آ
غنةلغتنامه دهخداغنة. [ غ ُن ْ ن َ ] (ع اِ) آواز در بینی . (منتهی الارب ). آواز بینی . (دهار). گرفتگی در آواز. (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ). آوازی که از خیشوم بیرون آید. (از قطر المحیط) . منگیدن . (منتهی الارب ذیل خُنّة).- ادغام بلاغنه و معالغنه ؛ هرگاه تنوین یا نون ساکن
غنیةلغتنامه دهخداغنیة. [ غ َ نی ی َ ] (اِخ ) اُم ّاُلحُمارِس . نام یکی از زنان فصیحه ٔ عرب . رجوع به فهرست ابن الندیم چ مصر 1348 هَ . ق . ص 70 شود.
غنچه دهنلغتنامه دهخداغنچه دهن . [ غ ُ چ َ / چ ِ دَ هََ ] (ص مرکب ) بمعنی غنچه دهان . رجوع به غنچه دهان شود.
پیشرسلغتنامه دهخداپیشرس . [ رَ / رِ ] (نف مرکب ) آنکه از همگان زودتر رسد. زودرس . آنکه جلوتر از دیگران درآید. آنکه قبل از همه واصل گردد : بمنزل رسداز همه پیشتربود عزت پیشرس بیشتر. هاتفی . || جوان .
خامشیلغتنامه دهخداخامشی . [ م ُ ] (حامص ) خاموشی . سکوت . (ناظم الاطباء)(اشتینگاس ). مخفف خاموشی . (آنندراج ). مختصر خاموش . (شرفنامه ٔ منیری ) (فرهنگ شعوری ج 1 ص 385). حالت خاموش بودن . حالت ساکت بودن . حالت صامت بودن <span c
تختهلغتنامه دهخداتخته . [ ت َ ت َ / ت ِ ] (اِ) پارچه ٔ چوب . (آنندراج ). قطعه ٔ چوب پهن و صاف و مسطح که چندان ستبر نباشد. (ناظم الاطباء). تختج معرب آن . (از منتهی الارب ). چوب به پهنابریده ٔ مسطح وعریض ، ساختن کشتی ، صندوق ، کرسی ، تخت ، در، تابوت ، پوشش سقف
غنچهلغتنامه دهخداغنچه . [ غ ُ چ َ / چ ِ ] (اِ) گل ناشکفته باشد به تازی بُرعوم گویند. (فرهنگ اسدی ). نَور. (منتهی الارب ). گل ناشکفته . گلی که هنوز باز نشده است . (ناظم الاطباء) : چو سر کفته شد غنچه ٔ سرخ گل جهان جامه پوشید همرن
گولغنچهلغتنامه دهخداگولغنچه . [ غ ُ چ َ / چ ِ ] (اِ مرکب ) غازه و گلگونه ٔ زنان را گویند و آن سرخیی باشد که بر روی مالند. (برهان ) (آنندراج ). گل غنچه . (حاشیه ٔ برهان ). سرخاب . آلغونه .
گون غنچهلغتنامه دهخداگون غنچه . [ غ ُ چ َ / چ ِ ] (اِ مرکب )غازه . گلگونه ٔ روی زنان . سرخاب . (یادداشت مؤلف ).
کوال غنچهلغتنامه دهخداکوال غنچه . [ ک ُ غ ُ چ َ / چ ِ] (اِ مرکب ) غازه ای باشد که زنان بر روی مالند تا روی را سرخ گرداند. کول غنچه . (برهان ) (ناظم الاطباء) (آنندراج ). گلگونه . گول غنچه . گل غنچه . (برهان ). سرخاب . و رجوع به کول غنچه و گول غنچه و گل غنچه شود.<br
کولغنچهلغتنامه دهخداکولغنچه . [ غ ُ چ َ / چ ِ ] (اِ مرکب ) غازه ٔ زنان را گویند و آن سرخیی باشد که بر روی مالند و به این معنی با کاف فارسی هم آمده است و اصح آن است . (برهان ) (آنندراج ). غازه ٔ سرخ که بر روی مالند. (ناظم الاطباء). کوال غنچه . گولغنچه . (فرهنگ فا
