ماتملغتنامه دهخداماتم . [ ت َ ] (از ع ، اِ) مأتم . اندوه . غم . مصیبت . عزا. (ناظم الاطباء). سوک . عزا. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). مقابل سور. مقابل شادی : به چاره ز چنگال من دور شدهمی ماتم او را از آن سور شد. فردوسی .به دو گفت گ
ماتمفرهنگ فارسی عمید۱. عزا؛ سوگ.۲. سوگواری.⟨ ماتم گرفتن: (مصدر لازم)۱. عزا گرفتن؛ سوگواری کردن.۲. [عامیانه، مجاز] غصه و اندوه بسیار داشتن.
مآثملغتنامه دهخدامآثم . [ م َ ث ِ ] (ع اِ) گناهها. ج ِ مَأثَم که مصدر میمی است به معنی اِثْم (غیاث ) (آنندراج ). ج ِ مأثم و مَاثَمَة. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : اگر از راه مطالبات برخیزند هم ایشان به درجه ٔ مثوبت عفو در رسند و هم ذمت من از قید مآثم آزاد گردد. (مرز
مآتملغتنامه دهخدامآتم . [ م َ ت ِ ] (ع اِ) ج ِ مَأتَم . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء). رجوع مَاءْتَم شود.
میاتیملغتنامه دهخدامیاتیم .[ م َ ] (ع اِ) ج ِ مؤتم . (منتهی الارب ، ماده ٔ ی ت م ) (یادداشت مؤلف ) (ناظم الاطباء). رجوع به مؤتم شود.
مأتملغتنامه دهخدامأتم . [ م َءْ ت َ ] (ع اِ) انجمن زنان . ج ، مَآتِم . (مهذب الاسماء). مجمع مردم در اندوه یا شادی یا خاص به مجمع زنان یا به مجمع زنان جوان . ج ، مآتم . (منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء). هر مجتمعی از مردان یا زنان در شادی و اندوه . (ازاقرب الموارد). || انجمن زنان از برای مصیبا
مأثملغتنامه دهخدامأثم . [ م َءْ ث َ] (ع اِ) پاداش بزه . (منتهی الارب ). پاداش بزه و گناه . (آنندراج ) (ناظم الاطباء). || گناه . (ازاقرب الموارد). اثم . گناه . جناح . ذنب . جرم . عصیان . معصیت . بزه . ناشایست . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). || (مص ) گناه کردن . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (از اق
ماتمزده، ماتمزدهفرهنگ مترادف و متضاد۱. تعزیتدار، داغدار، سوگوار، عزادار، ماتمدار، ماتمی، مصیبتدیده، مصیبتزده، مصیبترسیده ۲. اندوهگین، غمگین، محزون
ماتمدیدهلغتنامه دهخداماتمدیده . [ ت َ دی دَ / دِ ] (ن مف مرکب ) ملول و غمگین . || عزادار. (ناظم الاطباء). ماتمی . (آنندراج ) : از آن چون زلف ماتمدیدگان ژولیده زنجیرم که چون برگ خزان دیده ست زور دست تدبیرم .صائ
ماتمزدگیلغتنامه دهخداماتمزدگی . [ ت َ زَ دَ / دِ ] (حامص مرکب ) حالت و چگونگی ماتمزده . مصیبت زدگی . عزاداری . (ناظم الاطباء).
ماتم رسیدهلغتنامه دهخداماتم رسیده . [ ت َ رَ / رِ دَ / دِ ] (ن مف مرکب ) مصیبت رسیده . مصیبت زده . عزادار : شبی چون شب مارگزیدگان و حالتی چون ماتم رسیدگان . (سندبادنامه ص 183</span
ماتم آوردنلغتنامه دهخداماتم آوردن . [ ت َ وَ دَ ] (مص مرکب ) سوک گرفتن . عزا داشتن . عزا گرفتن . غم خوردن : همی آگهی جست از آن نیوپوربسی ماتم آورد هنگام سور.فردوسی .
ماتم زالغتنامه دهخداماتم زا. [ ت َ ] (نف مرکب ) ماتم زاینده . آنچه ماتم آرد. سوک بار. غم افزا. اندوه آور. اندوه بار.
ماتم زدگانهلغتنامه دهخداماتم زدگانه . [ ت َ زَ دَ / دِ ن َ / ن ِ ] (ق مرکب ) چون ماتمزدگان و عزاداران . همانند سوکواران : دادش خورش و لباس پوشیدماتم زدگانه برخروشید.نظامی .<b
ماتم داشتنلغتنامه دهخداماتم داشتن . [ ت َ ت َ ] (مص مرکب ) سوکواری کردن . عزاداری کردن : امیر ماتم داشتن بسیجید. (تاریخ بیهقی ). ماتم پسر سخت نیکو بداشت و هر خردمند که این بشنید بپسندید. (تاریخ بیهقی ).ماتم روزگار داشته ام که دگر چون تو روزگار نداشت . <p class="a
رنگ ماتملغتنامه دهخدارنگ ماتم . [ رَ گ ِ ت َ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) سیاهی و تیرگی . (ناظم الاطباء). رنگ سیاه .
نقل ماتملغتنامه دهخدانقل ماتم . [ ن ُ ل ِ ت َ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) نقل که در ماتم به مردم و قبیله تقسیم کنند، و این در ولایت سیاه سازند، به خلاف هندوستان که آنجا سپید می سازند. (آنندراج ) : رنگ ایجادم ز روی نقل ماتم ریختندخلق را شیرین شد از روز سیاهم کام جان
نقل ماتملغتنامه دهخدانقل ماتم . [ ن َ ل ِ ت َ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) حلوائی که با جنازه ٔ مرده می فرستند. (ناظم الاطباء). رجوع به نُقل ِ ماتم شود.
نخل ماتملغتنامه دهخدانخل ماتم . [ ن َ ل ِ ت َ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) نخل تابوت . (غیاث اللغات ). نخل محرم . نخل عزا. تابوت . (از آنندراج ) : برگ عشق حسن از دامان پاک عاشق است نخل ماتم می شود شمعی که بی پروانه شد.صائب (از آنندراج ).