نرگس

narges

معنی

۱. (زیست‌شناسی) گلی سفید، کوچک، و خوش‌بو با کاسه‌ای در وسط، برگ‌های سبز و دراز که پیاز آن کاشته می‌شود؛ نرجس.
۲. [قدیمی، مجاز] چشم معشوق: ◻︎ شب از نرگسش قطره چندی چکید / سحر دیده بر کرد و عالم بدید (سعدی۱: ۹۴).
⟨ نرگس شهلا: (زیست‌شناسی) گل نرگس بزرگ و به رنگ سفید با کاسه‌ای زرد در میان آن.

مترادف

عبهر، نرجس

جست‌وجوی دقیق

نرگس

لغت‌نامه دهخدا

نرگس . [ ن َ گ ِ ] (اِ) پهلوی : نرکیس ، از یونانی : نرکیسس ، معرب آن نرجس ، لاتینی : نرسی سوس ، فرانسه : نرسیس . (حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). نرجس . (بحر الجواهر) (منتهی الارب ). عبهر. (آنندراج ) (ازمنتهی الارب ) (السامی ). از اسفرم هاست . (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ). نام گلی است

نرگس

فرهنگ فارسی عمید

۱. (زیست‌شناسی) گلی سفید، کوچک، و خوش‌بو با کاسه‌ای در وسط، برگ‌های سبز و دراز که پیاز آن کاشته می‌شود؛ نرجس.۲. [قدیمی، مجاز] چشم معشوق: ◻︎ شب از نرگسش قطره چندی چکید / سحر دیده بر کرد و عالم بدید (سعدی۱: ۹۴).&lang; نرگس شهلا: (زیست‌شناسی) گل نرگس بزرگ و به رنگ سفید با کاسه‌ای زرد در میا

نرگس

فرهنگ فارسی معین

(نَ گِ) [ په . ] (اِ.) 1 - گیاهی است از ردة تک لپه ای ها و گل هایش منفردند. تعداد گلبرگ هایش سه عدد و سفید رنگند و کاسبرگ هایش نیز سه عدد هستند که به رنگ گلبرگ ها می باشند. 2 - کنایه از: چشم معشوق .

نرگس

فرهنگ مترادف و متضاد

عبهر، نرجس

نرگس

فرهنگ نام‌ها

(تلفظ: narges) (از یونانی) (در گیاهی) گل زینتی با گلبرگ‌های سفید یا زرد معطر و کاسه‌ای به رنگ سفید یا زرد در وسط ؛ گیاه این گل که علفی ، پیاز دار و از خانواده‌ی سوسن است ، خودرو یا زینتی است و در زمستان گل می‌دهد ؛ (در قدیم) (به مجاز) چشم ؛ (در عرفان) طرب و فرح نتیجه‌ی علم که در عمل یافت شده است ؛ چ

جست‌وجوی هم‌آوا

تحلیل همسایگی

nearest-neighbor analysis

واژه‌های مصوب فرهنگستان

روشی که باستان‌شناسان برای بررسی پراکنش محوطه‌های باستانی همجوار و چگونگی ارتباط میان آنها به کار می‌برند

نگرش

لغت‌نامه دهخدا

نگرش . [ ن ِ گ َ رِ ] (اِمص ) نگاه کردن . دیدن . (برهان قاطع). نگرستن . (برهان قاطع) (آنندراج ). بینش . نظر. نگاه . ملاحظه . مشاهده . (ناظم الاطباء). عمل نگریستن . اسم از نگریستن است . (یادداشت مؤلف ) : باریک موی کشیده ٔ خوب نگرش . (التفهیم ). یعنی نگ

نیرز

لغت‌نامه دهخدا

نیرز. [ ن َ ی َ ] (نف مرکب ) نیرزنده . که ارزش ندارد. که بی ارزش است .- هیچ نیرز ؛ که ارزشی ندارد.

نیرس

لغت‌نامه دهخدا

نیرس . [ رِ ] (اِخ ) دهی است از دهستان پنجکرستاق بخش مرکزی شهرستان نوشهر در 34هزارگزی جنوب نوشهر و 3هزارگزی شرق جاده ٔ چالوس که در منطقه ٔ کوهستانی سردسیری واقع است و 350 تن

نیرش

لغت‌نامه دهخدا

نیرش . [ ن َ رَ ] (اِخ ) دهی است از دهستان ولدبیگی بخش ثلاث شهرستان کرمانشاهان . در 8هزارگزی جنوب نهرآب و 6هزارگزی قلعه ٔ میرآباد، در منطقه ٔ کوهستانی سردسیری واقع است و200 ت

جست‌وجوی مشابه

نرگسان

لغت‌نامه دهخدا

نرگسان . [ ن َ گ ِ ] (اِخ ) دهی است ازدهستان گاوکان بخش جبال بارز شهرستان جیرفت ، در 125هزارگزی جنوب شرقی مسکون و 10هزارگزی مشرق راه سبزواران به کروک ، در منطقه ٔ کوهستانی گرمسیری واقع است و<span class="hl" d

نرگستان

لغت‌نامه دهخدا

نرگستان . [ ن َ گ ِ ] (اِخ ) دهی است از دهستان مرکزی بخش صومعه سرای شهرستان فومن ، در 7هزارگزی شمال صومعه سرا، در جلگه ٔ معتدل هوائی واقع است و 703 تن سکنه دارد. آبش از رودخانه ٔ ماسوله و گازرودبار، محصولش بر

نرگسدان

لغت‌نامه دهخدا

نرگسدان . [ ن َ گ ِ ] (اِ مرکب ) گلدانی که در آن پیازنرگس نهاده باشند. (ناظم الاطباء). نرجسدان . (مهذب الاسماء). معبهر. (دهار). گلدان نرگس . گلدان خاص پیاز نرگس از فلز یا بلور یا سفال . گلدانی که در آن گل نرگس از شاخ بریده نهند. (یادداشت مؤلف ) :

نرگسستان

لغت‌نامه دهخدا

نرگسستان . [ ن َ گ ِ س ِس ْ ] (اِ مرکب ) نرگس زار. آنجا که نرگس فراوان رسته باشد : ببالد خرمی بر نوبهار او چه کم داردتبسم ارغوان زارش تماشا نرگسستانش . خاقانی .خرم آباد عمر از او محکم نرگسستان دل از او بینا.<br

نرگسه

لغت‌نامه دهخدا

نرگسه . [ ن َ گ ِ س َ / س ِ ] (اِ مرکب ) از: نرگس + ه (پسوند نسبت و شباهت ). نرگسک . (حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). || گلی باشد از عاج یا استخوان دیگر که به صورت نرگس تراشیده بر سقف خانه ها نصب کنند. (فرهنگ نظام ) (از برهان قاطع) (ناظم الاطباء

جست‌وجوی متن

نرجس

فرهنگ نام‌ها

(تلفظ: narjes) (معرب از فارسیِ نرگس) (در قدیم) (در گیاهی) نرگس ، ← نرگس .

گل‌نرگس

فرهنگ نام‌ها

(تلفظ: gol narges) (= نرگس) ، ← نرگس .

موژان

واژه‌نامه آزاد

نرگس شکفته گل نرگس نیمه شکفته

نرجس

فرهنگ فارسی عمید

= نرگس

nurhag

دیکشنری انگلیسی به فارسی

نرگس

جست‌وجوی هم‌آغاز

نرگس و گل

لغت‌نامه دهخدا

نرگس و گل . [ ن َ گ ِ س ُ گ ُ ] (ترکیب عطفی ، اِ مرکب ) کنایه از چشم و گوش مطلوب است . (برهان قاطع) (از انجمن آرا) (آنندراج ).

نرگس آباد

لغت‌نامه دهخدا

نرگس آباد. [ ن َ گ ِ ] (اِخ ) دهی است از دهستان چهاراویماق بخش قره آغاج شهرستان مراغه ، در 13هزارگزی شمال شرقی قره آغاج و 20هزارگزی جنوب راه مراغه به میانه در ناحیه ٔ کوهستانی معتدل هوائی واقع است و <span cla

نرگس مسکین

لغت‌نامه دهخدا

نرگس مسکین . [ ن َ گ ِ س ِ م ِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) نرگس که تمام قسمت های آن سفید است : همیشه تا گل سوری بُوَد به وقت بهارچنانکه نرگس مسکین بُوَد به وقت خزان . فرخی .رجوع به نرگس شود.

نرگس جادو

لغت‌نامه دهخدا

نرگس جادو. [ ن َ گ ِس ِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) چشم محبوب . چشم سحار.

نرگس نیم خواب

لغت‌نامه دهخدا

نرگس نیم خواب . [ ن َ گ ِ س ِ خوا / خا ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) کنایه از چشم معشوق و محبوب . (برهان قاطع) (از انجمن آرا) (آنندراج ). نرگس مخمور. (ناظم الاطباء) نرگس مست . نرگس بیمار : نرگس نیم خواب او برده ز دیده

جست‌وجوی هم‌قافیه

پیاز نرگس

لغت‌نامه دهخدا

پیاز نرگس . [ زِ ن َ گ ِ ] (ترکیب اضافی ،اِ مرکب ) بصل النرجس . بیخ نرگس . (آنندراج ). کونه ٔ بوته ٔ نرگس . عنصل . (منتهی الارب ). رجوع به پیاز شود.

چقانرگس

لغت‌نامه دهخدا

چقانرگس . [ چ َ ن َ گ ِ ] (اِخ ) دهی است ازبخش سنجابی شهرستان کرمانشاهان که در 21 هزارگزی جنوب خاوری کوزران و 2 هزارگزی خاور راه فرعی کوزران به چهار زبر واقع است . دشت و سردسیر است و <span class="hl" dir="ltr

جو نرگس

لغت‌نامه دهخدا

جو نرگس . [ ج َ / جُو ن َ گ ِ ] (اِ مرکب ) جوی که در قلم نرگس نگاه دارند تا تر و تازه بماند. (آنندراج ).

چشم نرگس

لغت‌نامه دهخدا

چشم نرگس . [ چ َ / چ ِ م ِ ن َ گ ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) دیده ٔ نرگس که به بی حیایی مثال آورند.چشم گل نرگس . ترکیبی از قبیل چشم سوسن و چشم لاله .

شاخ نرگس

لغت‌نامه دهخدا

شاخ نرگس . [ خ ِ ن َ گ ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) کنایه از محبوب نرگس چشم : هر کجا آن شاخ نرگس بشکفدگلرخانش دیده نر گسدان کنند.حافظ.

ترجمه مقاله