آشوفتن
لغت‌نامه دهخدا
آشوفتن . [ ت َ ] (مص ) آشفتن . برآشفتن . غضبناک و خشمگین گردیدن . بهم برآمدن :
نه مردی بود خیره آشوفتن
بزیراندرآورده را کوفتن .
- بیکدیگر آشوفتن ؛ خشم گرفتن یکی بر دیگری :
دلیران بیکدیگر آشوفتند
همی گرز بر یکدگر کوفتند.
|| بهیجان آمدن . بهیجان آوردن :
چو لشکر سراسر برآشوفتند
بگرز و تبرزین همی کوفتند
سپاه اندرآمد ز جای کمین
سیه شد بر آن نامداران زمین .
بهو چون سپه دید کآشوفتند
بفرمود تا کوس کین کوفتند.
لوت خوردند و سماع آغاز کرد
خانقه تا سقف شد پر دود و گرد
دود مطبخ گرد آن پا کوفتن
زاشتیاق و وجد و جان آشوفتن .
|| منقلب شدن هوا و مانند آن :
ز بس گرز بر ترکها کوفتن
فتاد آسمان اندر آشوفتن .
|| زیر و زبر شدن . رجوع به آشوفته شود. || برهم زدن با چوبی یا چیزی مانند آن توده ای را. زبرزیر کردن مجموعی را. آشوردن :
چو زنبور خانه برآشوفتی
گریز از محلت که گرم اوفتی .
|| بهم خوردن ، یعنی سرخ شدن و دردگن گشتن و رمد پدید آمدن (در چشم ) :
چشم بی شرم تو گر روزی برآشوبد ز درد
نوک خارش جا کشو باد ای دریده چشم و کون .
اسم مصدر و مصدردوم آن آشوب است . آشوفتم . برآشوب .
نه مردی بود خیره آشوفتن
بزیراندرآورده را کوفتن .
فردوسی .
- بیکدیگر آشوفتن ؛ خشم گرفتن یکی بر دیگری :
دلیران بیکدیگر آشوفتند
همی گرز بر یکدگر کوفتند.
فردوسی .
|| بهیجان آمدن . بهیجان آوردن :
چو لشکر سراسر برآشوفتند
بگرز و تبرزین همی کوفتند
سپاه اندرآمد ز جای کمین
سیه شد بر آن نامداران زمین .
فردوسی .
بهو چون سپه دید کآشوفتند
بفرمود تا کوس کین کوفتند.
اسدی .
لوت خوردند و سماع آغاز کرد
خانقه تا سقف شد پر دود و گرد
دود مطبخ گرد آن پا کوفتن
زاشتیاق و وجد و جان آشوفتن .
مولوی .
|| منقلب شدن هوا و مانند آن :
ز بس گرز بر ترکها کوفتن
فتاد آسمان اندر آشوفتن .
اسدی (گرشاسب نامه ).
|| زیر و زبر شدن . رجوع به آشوفته شود. || برهم زدن با چوبی یا چیزی مانند آن توده ای را. زبرزیر کردن مجموعی را. آشوردن :
چو زنبور خانه برآشوفتی
گریز از محلت که گرم اوفتی .
سعدی .
|| بهم خوردن ، یعنی سرخ شدن و دردگن گشتن و رمد پدید آمدن (در چشم ) :
چشم بی شرم تو گر روزی برآشوبد ز درد
نوک خارش جا کشو باد ای دریده چشم و کون .
منجیک .
اسم مصدر و مصدردوم آن آشوب است . آشوفتم . برآشوب .
