آشیانه

آشیانه .[ ن َ / ن ِ ] (اِ) آشیان و مترادفات آن :
مرا خورد خون بود بر جای شیر
در آن آشیانه بسان اسیر.

فردوسی .

بل دهر درختی است نَفْس مرغی
وین کالبد او را چو آشیانه .

ناصرخسرو.

تو زآشیانه ٔ باز سپید خاسته ای
ز بازخانه نپرّد بهیچ حالی بوم .

سوزنی .

ز گرد راه چو عنقا به آشیانه ٔ باز
بسوی بنده خرامید شاه بنده نواز.

سوزنی .

هوای باغ جهان را چو بلبلی بودم
که بود گلشن صدر تو آشیانه ٔ من .

سیف اسفرنگ .

نصرت که فَرْخ بیضه ٔ پولاد تیغ اوست
بر شاخسار رایت او آشیان نهاد.

سلمان ساوجی .

برو این دام بر مرغ دگر نه
که عنقارا بلند است آشیانه .

حافظ.

|| سوراخ مار :
از مار کینه ورتر ناسازگارتر چه
گفتار چربش آرد، بیرون ز آشیانه .

لبیبی .

|| آشیانه ٔ مور؛ قریه . || لانه ٔ موش . || آشکوب . طبقه . مرتبه . آشیان :
بر ایوانش مه و سال از بلندی
نهاده نسر طائر آشیانه
ز فخر و مرتبت زیبد که باشد
سپهرش کاخ و مهرش آستانه .

عبدالواسع جبلی .

بناهای چندین آشیانه . (تحفه ٔ اهل بخارا).
ما بلبلان بلند نسازیم خانه را
خوش کرده ایم خانه ٔ یک آشیانه را.

غنی .

|| جای . مأوی . خانه :
بیاموز اگر پارسا بود خواهی
مکن دیو را جان خود آشیانه .

ناصرخسرو.

|| سقف . آسمانه .
- آشیانه نهادن ؛ آشیانه گرفتن . آشیانه کردن . آشیانه ساختن . اعتشاش . تعشیش . (دهار).