ابوالفضل

ابوالفضل . [ اَ بُل ْ ف َ] (اِخ ) عبیداﷲبن ابونصر احمد میکالی (امیر...). درترجمه ٔ منینی از یمینی آمده است : و از مفاخر ابونصرمیکالی دو پسر بودند، هر یک کوکبی در سماء سیادت و بدری از افق سعادت ؛ یکی امیر ابوالفضل و دیگر امیر ابوابراهیم و هردو در علوّ درجت چون فرقدین بودند و در شهرت فضل چون نیرین . و ابوالفضل در لطائف ادب بارع تر بود و فوائد عرب را جامعتر و نظم او چون وشی صنعاء و چهره ٔ عذراء بدیع و رائع بود - انتهی . او راست :کتاب المنتحل یا المنتخب و کتاب مخزون البلاغة و دیوان رسائل و صاحب نظم و نثر است و سه پسر داشت به نام امیر حسین و امیر علی و امیر اسماعیل . و ثعالبی در یتیمةالدهر گوید: والأمیر ابوالفضل عبیداﷲبن احمد یزید علی الأسلاف و الأخلاف من آل میکال زیادة الشمس علی البدر و مکانه منهم مکان الواسطة من العقد لأنّه یشارکهم فی جمیع محاسنهم و فضائلهم و مناقبهم و خصائصهم و یتفرّد عنهم بمزیّة الأدب الذی هو ابن بجدته و ابوعذرته و اخوجملته و ما علی ظهرها الیوم احسن من کتابه و اتم [ من ] بلاغه و کأنّما اوحی بالتوفیق و التسدید الی قلبه و جسمت الفقَر و الغرر بین طبعه و فکره و هو من ابن العمید [ عوض ] و من الصاحب خلف و من الصّابی بدل . ثم اذا تعاطی النظم فکأن ّ عبداﷲبن المعتزّ و عبیداﷲبن عبداﷲبن طاهر و ابافراس الحمدانی قدنشروا بعد ما قبروا و اوردوا الی الدنیا بعد ما انقرضوا و هؤلاء امراءالأدباء و ملوک الشعراء - انتهی .
و شاید ممدوح قصیده ٔ فرخی همین ابوالفضل باشد:
در جهان سخت تر ز آتش عشق
خشم فرزند سیدالوزراست
میر ابوالفضل کز فتوت و فضل
در جهان بی شبیه و بی همتاست ...

فرخی .

و ابوالفضل میکالی راست :
لقد راعنی بدرالدجی بصدوده
و وکل اجفانی برعی کواکبه
فیاجزعی مهلا عساه یعود لی
و یا کبدی صبرا علی ما کواک به .
و نیز:
تفرق قلبی فی هواه فعنده
فریق و عندی شعبة و فریق
اذا ظمئت نفسی اقول له اسقنی
و ان لم یکن راح لدیک فریق .
نیز:
انکرت من ادمعی
تتری سواکبها
سلی جفونی هل
ابکی سواک بها.
و هم گوید:
ان لی فی الهوی لسانا کتوما
و فؤادا یخفی حریق جواه
غیر انی اخاف دمعی علیه
ستراه یفشی الذی ستراه .
و نیز:
و کل غنی یتیه به غنی
فمرتجع بموت او زوال
فهب جدی زوی لی الارض طراً
ا لیس الموت یزوی مازوی لی .
رجوع به یتیمه جزو3 ص 247 و 248 و ترجمه ٔ تاریخ یمینی ص 279 - 280 و تاریخ بیهقی چ فیاض ص 40 و 73 شود.