اخضری
لغت‌نامه دهخدا
اخضری . [ اَ ض َ ری ی ] (اِخ ) عبدالرحمن بن سیدی محمد الصغیر الجزائری المشهور بالاخضری متوفی در قرن دهم هَ . ق . صاحب تعریف الخلف برجال السلف گوید: بر ترجمه ٔ وی دست نیافتم و سپس آرد که : وی عالم صالح و زاهد ورع و صاحب قدم راسخ در معقول و منقول بود و او را تألیفی است که معلمین آنرا بحسن قبول تلقی کردند و متعلمین بحفظ و استفاده ٔ از آن پرداختند. او در اواسط قرن دهم حیات داشت و ضریح وی مشهور و در زاویه ٔ نبطیوس از قراء زاب بسکره ، مزار است . او راست : 1 - الجوهر المکنون فی ثلاثة فنون (المعانی والبیان والبدیع، نظم ). اول آن :
الحمدللّه البدیع الهادی
الی بیان مهیعالرشاد.
که در سال 950 از نظم آن فراغت یافته ، چاپ سنگی مطبعةالمعارف مصر سال 1290 هَ . ق . مطبعة محمد أبی زید بسال 1304، مطبعةالخیریه بسال 1306 و مطبعةالشرفیة بسال 1306 و مطبعةالحمیدیة المصریة بسال 1323 و مطبعة أبی الذهب بسال 1324. 2 - الدرة البیضاء فی حسن الفنون والاشیاء (فی الحساب والفرائض والوصایا) و هی اُرجوزة طبعت علی القاعدة المغربیة. رجوع بشرح الدرة البیضاء شود. 3 - السراج فی علم الفلک . 4 - السلم المرونق ، منظومه ایست در منطق ، اول آن :
الحمدللّه الذی قد أخرجا
نتائج الفکر لارباب الحجا.
و در سال 941 آنرا بنظم کرد و او در آن هنگام بیست ویک سال داشت ، چاپ سنگی مصر سال 1272 و 1276 و چاپ بولاق سال 1241 مطبعةالشرفیه سال 1311. 5 - شرح الدرة البیضاء، دوجزء. و آن در مطبعه ٔ شرف بسال 1309 بچاپ رسیده . 6 -شرح السلم المرونق ، که با ایضاح المبهم من معانی السلم لاحمد الدمنهوری (سنة 1308) بچاپ رسیده است . 7 - مختصر فی العبادات ، او مختصرالاخضری علی مذهب الامام مالک ،در الجزائر بسال 1324 طبع شده است . (معجم المطبوعات ).
الحمدللّه البدیع الهادی
الی بیان مهیعالرشاد.
که در سال 950 از نظم آن فراغت یافته ، چاپ سنگی مطبعةالمعارف مصر سال 1290 هَ . ق . مطبعة محمد أبی زید بسال 1304، مطبعةالخیریه بسال 1306 و مطبعةالشرفیة بسال 1306 و مطبعةالحمیدیة المصریة بسال 1323 و مطبعة أبی الذهب بسال 1324. 2 - الدرة البیضاء فی حسن الفنون والاشیاء (فی الحساب والفرائض والوصایا) و هی اُرجوزة طبعت علی القاعدة المغربیة. رجوع بشرح الدرة البیضاء شود. 3 - السراج فی علم الفلک . 4 - السلم المرونق ، منظومه ایست در منطق ، اول آن :
الحمدللّه الذی قد أخرجا
نتائج الفکر لارباب الحجا.
و در سال 941 آنرا بنظم کرد و او در آن هنگام بیست ویک سال داشت ، چاپ سنگی مصر سال 1272 و 1276 و چاپ بولاق سال 1241 مطبعةالشرفیه سال 1311. 5 - شرح الدرة البیضاء، دوجزء. و آن در مطبعه ٔ شرف بسال 1309 بچاپ رسیده . 6 -شرح السلم المرونق ، که با ایضاح المبهم من معانی السلم لاحمد الدمنهوری (سنة 1308) بچاپ رسیده است . 7 - مختصر فی العبادات ، او مختصرالاخضری علی مذهب الامام مالک ،در الجزائر بسال 1324 طبع شده است . (معجم المطبوعات ).
