استرامادور

استرامادور. [ اِ ] (اِخ ) استرامدورة. نام دو ولایت بزرگ که یکی متعلق بدولت اسپانیا و دیگری متعلق به پرتغال است . نخستین ولایتی است قدیم در قسم غربی اسپانیا محدود از سمت شمال به سلمنکة و شراویلا و از مشرق طلیطله و قرطبه و از جنوب اشبیله و ولبه و از مغرب پرتغال . مساحت آن 16693 میل مربع است و کرسی آن شهر بطلیوس است و آن را کوهها از جمیع جهات احاطه کرده است و این جبال از یک سلسله تشکیل یافته و ولایت مزبور را از شرق به غرب قطع میکند. خاک آن بسیار حاصلخیز و اگر مردم آن بفلاحت و زراعت توجه داشتند غله ٔ آن ثلث سکنه ٔ اسپانیا را کفایت میکرد ولی اراضی مهمل مانده جز اندکی از این سرزمین که در آن گندم و جو می کارند و از معادن آن نقره و مس و ارزیز و قصدیر و حجرالدم و ذغال سنگ است لکن هیچیک استخراج نمیشود. این شهر در زمان رومیان اهمیت بسزا داشت ولی پس از خروج عرب از آنجا رو به انحطاط گذاشت و مانند بلاد دیگر اسپانیا عایدات و سکنه ٔ آن کم شد. اما استرامدوره ٔ پرتغال در جهت غربی آن مملکت بین البیره و اقیانوس اطلس واقع است و مساحت آن 60872 میل و از شهرهای آن اشبونه (لیسبون ) است و آن پایتخت است ، دیگر لیریا و آن ناحیت دارای جبال بسیار و سلسله ٔ جبال سراوی استریلا آنرا قطع میکند و عده ای انهار وی را سیراب می سازد. محصول آن میوه ها و سبزی و ازمعادن آنجا مس و آهن و رخام و زغال سنگ و نمک است . زلزله های بسیار در این محل حادث شده و هوای آن گرم است . این دو ولایت پرتغالی و اسپانیولی بخشی از لوزیتانیا است که قوم لوتیونه در آن اقامت داشت و سپس قوم الینه بسال 411 م . بر آن مستولی شد و آنگاه قوم سواف بسال 420 م . آن را متصرف گردید و به سال 477 ویزی گُت ها غالب شدند و بسال 94 هَ . ق . عرب بر آنجا مسلط گردید و از سال 139 هَ . ق . تا اوایل قرن چهارم هجری این دو شهر جزو خلافت قرطبه بود. (ضمیمه ٔ معجم البلدان ). و رجوع به الحلل السندسیه ج 1 ص 318 و 320 شود.