اشجعی

اشجعی . [ اَ ج َ ] (اِخ ) سالم بن عوف بن مالک اشجعی ... او و پدرش را صحبتی با پیامبر(ص ) بوده است و ابن مردویه از طریق کلبی از ابوصالح از ابن عباس روایت کرده و گفت : عوف بن مالک اشجعی بسوی پیامبر (ص ) آمد و گفت : ای رسول خدا دشمن ، پسرم رااسیر کرده و مادرش بگریه و جزع گرفتار شده ، چه دستوری به من میدهی ؟ گفت : به تو و مادرش فرمان میدهم که جمله ٔ لا حول و لا قوة الا باللّه را بسیار بخوانید. زن [مادر اسیر] گفت : نیکو فرمانیست و آنگاه زن و مرد هر دو همواره لا حول و لا قوة الا باللّه را تکرار میکردند و در نتیجه دشمن از او [فرزند اسیر] غافل شد و وی گوسفندان آنان را بسوی خانه ٔ خویش راند و آنها را نزد پدر خویش برد و شماره ٔ این گوسفندان چهارهزار بود. آنگاه این آیه نازل شد: «و من یتق اﷲ یجعل له مخرجاً» تا آخر آیه ، و این موضوع را خطیب در ترجمه ٔ سعیدبن قاسم بغدادی در تاریخ خود بروایت جویبر از ضحاک و هم از ابن عباس روایت کرده است و سدی نیز آنرا در تفسیر خود آورده است و حاکم آنرا در «المستدرک » از طریق علی بن ندیمه از ابوعبیدةبن عبداﷲبن مسعود از پدرش روایت کرده است . گفت : مردی که گمان میکنم عوف بن مالک باشد، آمد [نزد پیامبر (ص )] و آنگاه معنی حدیث را ذکر کرده است و ثعلبی آنرا از وجهی ضعیف بیرون آورده و قصه را بمعنی بیان کرده است و آدم در ثواب گفته است : خبر داد ما را محمدبن زید، خبر داد ما را عبداﷲبن ولید از محمدبن اسحاق گفت : مالک اشجعی [نزد پیامبر] آمد، و گفت : ای رسول خدا پسرم عوف اسیر شده است . و آنگاه حدیث را ذکر کرده است . و گویا در اینجا کلمه ٔ «ابن » ساقط شده است و دراصل ابن مالک بوده است و آنگاه با روایات دیگر وفق میدهد. و اگر این روایت به ثبوت رسد آن وقت میتوان گفت مالک را صحبتی بوده است . (از الاصابة ج 3 ص 55).