بتانی

بتانی . [ ب َت ْ تا] (اِخ ) ابوعبداﷲ محمدبن سنان بن جابر بتانی صاحب زیج صبائی که در ستاره شناسی دستی داشت و از سال 264 تاسال 306 هَ . ق . به رصد مشغول بود و ستارگان ثابته را در زیج خود ثبت کرد. او بسال 317 هنگام برگشت از بغداد در محلی بنام قصرالجص درگذشت . ظاهراً باید مسلمان بوده باشد. از آثار اوست : کتاب الزیج که دو نسخه بود، و کتاب معرفة مطالعالبروج فیمابین ارباع الفلک . (از معجم المطبوعات ). و رجوع به الفهرست ص 279 و ابن خلکان ج 2 ص 105 و تتمه ٔصوان الحکمه ص 16 و 18 و اعلام زرکلی ج 3 ص 875 شود.
ابن ندیم او را صابی دانسته و گوید رساله ای در تحقیق اقدار اتصالات برای ابوالحسن بن الفرات نوشته است . قاضی صاعد کنیه ٔ او را ابوجعفر نوشته . قفطی گوید کس ندانست که مسلمان بودیا نه ؟ کتابی در شرح مقالات چهارگانه ٔ بطلمیوس دارد.و رجوع به تاریخ الحکماء قفطی ص 280 و رجوع به ابوعبداﷲ در همین لغت نامه شود.