تازانه

تازانه . [ ن َ / ن ِ ] (اِ) مخفف تازیانه است که قمچی باشد. (برهان ) (آنندراج ). مخفف تازیانه . (فرهنگ جهانگیری ) (فرهنگ رشیدی ) (فرهنگ خطی کتابخانه ٔ مؤلف ) (انجمن آرا). تازیانه . (شرفنامه ٔ منیری ). شلاق . محمد معین در حاشیه ٔ برهان آرد: از تازان + ه (آلت )، پهلوی تاچانک :
گر ایدونکه تازانه بازآورم
مگر سر بکوشش [ فراز ] آورم .

فردوسی (از شرفنامه ٔ منیری ).

من این درع و تازانه برداشتم
بتوران دگر خوار بگذاشتم .

فردوسی .

شوم زود تازانه بازآورم
اگرچند رنج دراز آورم .

فردوسی .

یکی بنده تازانه ٔ شاه را
ببرد و بیاراست درگاه را
سپه را ز سالار و گردنکشان
جز آن تازیانه نبودی نشان .

فردوسی .

پرستنده تازانه ٔ شهریار
بیاویخت از درگه ماهیار.

فردوسی .

بزد بر سر مرد تازانه چند
فکندن همی خواست دم ّ سمند.

اسدی (از فرهنگ جهانگیری ).

سر تازانه خسرو اندرآخت
خرقه زآن جایگه برون انداخت .

سنائی .

گر به تشریف قبولم بنوازی ملکم
ور به تازانه ٔ قهرم بزنی شیطانم .

سعدی .