ترجمه مقاله

تحذیر

لغت‌نامه دهخدا

تحذیر. [ ت َ ] (ع مص ) ترسانیدن . (تاج المصادر بیهقی ) (ترجمان جرجانی ترتیب عادل بن علی ) (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (فرهنگ نظام ) (اقرب الموارد) (قطر المحیط). || تحریز و تنبیه . (قطر المحیط) (اقرب الموارد). || (اصطلاح نحو) تحذیر آنست که مخاطب را به امری که احتراز از آن واجب است متوجه کنند. احکام تحذیر: تحذیر یا با «ایّاک َ» و فروع آنست و یا بدون آن . هر گاه با «ایاک » باشد محذرمنه پس از آن ، بحال عطف یا غیر عطف آید و منصوب باشد و یا آنکه بوسیله ٔ «مِن » مجرور گردد و در هر سه حالت ، فعل ناصب وجوباً مقدر میشود، مانند: ایاک والشرَّ، ایاک الشرَّ، ایاک من الشر. و تقدیر در نخستین و دوم اینست : احذرک و احذر الشر، و در سوم : احذرک من الشر. و اگر بی ایاک باشد یا محذرمنه مکرر میشود بحال غیر عطف یا آنکه بصورت مفرد میماند و در هر حال محذرمنه منصوب است ، مانند: الشرَّ الشرَّ، الشرَّ والشرَّ، الکذب َ. و تقدیر در آنها چنین است : اِحذر الشرَّ یا اِحذر الکذب َ. و در صورت تکرار و عطف ، فعل ناصب وجوباً حذف میشود ودر باقی حذف بطور جواز است . هر گاه «ایاک » بر فعل درآید واجب است که پس از آن «مِن » (حرف جر) مقدر گرددو فعل با «اَن » مصدری مقرون باشد، مانند: ایاک اَن تفعل هذا؛ یعنی : ایاک مِن فعل هذا. (از القواعد الجلیة ج 3 ص 193). و رجوع به کشاف اصطلاحات الفنون شود.
ترجمه مقاله