حجةالوداع

حجةالوداع . [ ح َج ْ ج َ تُل ْوَ ] (اِخ ) آخرین حج پیغمبر اسلام که در سنه ٔ دهم ازهجرت انجام داده است . مقریزی گوید: حجةالوداع را حجةالاسلام و حجةالبلاغ و حجةالتمام نیز گویند. پیغمبر پس از تهیه ٔ وسائل ، پنج روز به آخر ذیقعده مانده بهمراهی یاران از مدینه بیرون آمد و ابن حزم شش روز از ذیقعده مانده نوشته است . پس نماز ظهر در ذی الحلیفه گزارد و هنگام نماز ظهر احرام بست و برخی گفته اند تا ظهر فردا صبر کرد تا یاران و هدی از عقب برسیدند، پس با دو ثوب احرام بست یک ازار و یک رداء، و در «تنعیم » آنها را بدو دیگر از جنس آنها تبدیل کرد. و برخی آرند که نماز ظهر پنجشنبه شش روز از ذیقعده مانده را بگزارد و براه افتاد و نماز عصر در ذوالحلیفه بگزاردتا یاران و زنانش رسیدند و همه ٔ زوجات را در این حج با هودجها با خود بمکه آورد و پس از گزاردن نماز عصر در مسجد ذوالحلیفه طرف راست هدی را بدست خویش اشعار کرد. و روی بقبله دو لنگه ٔ کفش برآن آویخت و براه افتاد. گویند در این سفر نود هزار و برخی گویند صد وچهارده هزارتن همراه او بودند و برخی بیشتر آورده اند. رجوع به امتاع الاسماع ج 1 صص 510 - 534، و به حبیب السیر چ خیام ج 1 ص 297، 375، 404، 412، 441 شود.