خمسه ٔ مفرده

خمسه ٔمفرده . [ خ َ س َ / س ِ ی ِ م ُ رَ دَ / دِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) کلیات خمس در منطق . (از اساس الاقتباس ص 27). || نزد بلغاء عبارت است از التزام منشی یا شاعر در کلام خود پنج حرف را یعنی «الف » و «واو» و «هاء» و «حاء» و «یاء» یعنی کلمات شعر از این حروف فقط ساخته شود و بیش از این در کلام نیاورد:
هوی یحیی هوی احیاء حوا
حوی احیاء حوا اوه یحیی .
یعنی فرودآمد به مسمی به یحیی محبت قبیله های سماة حواء و درگرفت به قبیله ها حواء آه کردن یحیی و این صنعت از مخترعات امیرخسرو دهلوی است . (یادداشت بخط مؤلف ).