دمنه
لغت‌نامه دهخدا
دمنه . [ دَ ن َ / ن ِ ] (اِ) روباه . (ناظم الاطباء) (از آنندراج ) (از فرهنگ جهانگیری ) (از غیاث ) (برهان ) (از انجمن آرا) (از لغت محلی شوشتر) :
چون کلاژه همه دزدند و رباینده چو خاد
شوم چون بوم بدآغال و چو دمنه محتال .
نه دمنه چون اسد نه درمنه چو سنبله ست
هرچند نام بیهده کانا برافکند.
دمنه اسد کجا شود شاخ درمنه سنبله
قوت موم و آتشی ، فعل زقوم و کوثری .
- دمنه گوهر (دمنه گوهرک ) ؛ روباه صفت . شغال سرشت . روباه خصلت . کنایه از مکار و حیله گر :
با من پلنگ سارک و روباه طبعک است
این خوک گردنک سگک دمنه گوهرک .
|| شغال . (ناظم الاطباء) (از فرهنگ جهانگیری ) (از برهان ) (از غیاث ) (از انجمن آرا)(از لغت محلی شوشتر). || مردم عیار و فتان و محیل . (ناظم الاطباء) (از آنندراج ) (از غیاث ) (ازبرهان ) (از شرفنامه ٔ منیری ) (از انجمن آرا) :
تف سیاستش از دیو دمنه ساخته خف
کف کفایتش از شیر شرزه دوخته شیر.
چون کلاژه همه دزدند و رباینده چو خاد
شوم چون بوم بدآغال و چو دمنه محتال .
معروفی .
نه دمنه چون اسد نه درمنه چو سنبله ست
هرچند نام بیهده کانا برافکند.
خاقانی .
دمنه اسد کجا شود شاخ درمنه سنبله
قوت موم و آتشی ، فعل زقوم و کوثری .
خاقانی .
- دمنه گوهر (دمنه گوهرک ) ؛ روباه صفت . شغال سرشت . روباه خصلت . کنایه از مکار و حیله گر :
با من پلنگ سارک و روباه طبعک است
این خوک گردنک سگک دمنه گوهرک .
خاقانی .
|| شغال . (ناظم الاطباء) (از فرهنگ جهانگیری ) (از برهان ) (از غیاث ) (از انجمن آرا)(از لغت محلی شوشتر). || مردم عیار و فتان و محیل . (ناظم الاطباء) (از آنندراج ) (از غیاث ) (ازبرهان ) (از شرفنامه ٔ منیری ) (از انجمن آرا) :
تف سیاستش از دیو دمنه ساخته خف
کف کفایتش از شیر شرزه دوخته شیر.
ابوالفرج رونی .
