زاوه

زاوه . [ وَ ] (اِخ ) نام یکی از دهستانهای بخش حومه ٔ شهرستان تربت حیدریه است که در خاور شهرستان واقع است . طول آن از 6 هزارگزی شهر تربت حیدریه از آبادی اسماعیل آباد که اول جلگه ٔ زاوه است تا قریه ٔ جعفرآباد در حدود 60هزار گز میشود و حدود آن بشرح زیر است : از شمال قسمتی بخش فریمان و کوه خشت پخته و قلوسیاه ، کله قوج و کوه سرهنگ از خاور به دهستان شهر نو از شهرستان مشهد. از جنوب ، کوه ساق دهنه در زیر و بندبیشه و کوه سیاه دره و کوه صبی تا دهنه ٔ جعفر مشهدی جلگه زاوه را از جلگه ٔ سنگان و رشخوار جدا میکند. جلگه ٔ زاوه دارای قنوات زیاد و پرآبی است و علاوه بر آن ، دو رشته رودخانه بنام سالار و صبی در جنوب باختری آن جاری است ، آبادیهائی را که در مسیر آنها واقعند مشروب مینمایند بطوری که مطلعین محل اظهار می نمودند زاوه مرکز جلگه ٔ زاوه سابق موسوم به شهر زو بوده وشهریت داشته است لیکن در استیلای مغول بکلی خراب ، فعلاً دهی است که سیصد و پنجاه خانوار و 2354 نفر جمعیت دارد. و بواسطه ٔ کثرت قنوات از حیث محصول در منطقه ٔتربت در درجه ٔ دوم حائز اهمیت است . این دهستان از 75 آبادی بزرگ و کوچک تشکیل یافته که جمعیت آن در حدود 33754 نفر است . (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 9).