شیطرج

شیطرج . [ طَ رَ ] (اِ) دارویی است هندی و بسیار تیز و تند. (ناظم الاطباء). گیاهی است از تیره ٔ برغست ها که علفی و نسبتاً زیباست . ارتفاعش بین 30 سانتی متر الی 1/2 متر می باشد. این گیاه دارای ساقه های منشعب و شاخه های زاویه دار است که به حالت خودرو در برخی نقاط اروپا و ایران و آسیای صغیر و شمال افریقا می روید. برگهای قاعده ٔ آن بیضوی و بزرگ ولی سایر برگها نوک تیز و باریک و کوچکند. بر روی شاخه های متعدد آن گلهای گلی یا بنفش رنگ ظاهر می شوند. حشیشةالاسنان . (فرهنگ فارسی معین ). به هندی چتر را گویند.برگ آن به برگ سپندان ماننده است و درازی قصبه ٔ او تا یک گز باشد و آن دو نوع است : پارسی و هندوی . (از تذکره ٔ صیدنه ٔ ابوریحان بیرونی ). رجوع به تحفه ٔ حکیم مؤمن و اختیارات بدیعی و ذخیره ٔ خوارزمشاهی شود.