صاغانی

صاغانی . (اِخ ) صالح بن یحیی بن بحتر. وی از دودمان امراء مغرب است و در جمع آثار اجداد خویش و تاریخ بلد خود حریص و در اخبار موثق بود. ابن سباط گوید: امیر بزرگ و عالم مشهور به علم و فراست و خداوند عزم و حزم بود و بر اقران خود فائق گشت و علم معرفت کواکب و نجوم و اسطرلاب را بیاموخت و شعر بسرود و تاریخ مرتب ساخت . وی تاریخ بیت تنوخ را بنوشت و بسال 828 هَ . ق . حاضر فتوحات قبرس بود. در کتاب اخبار الاعیان فی جبل لبنان ص 242 آرد که بسال 1424 م . / 829 هَ . ق . ملک برسبای بفرمود تا کشتیهاو لشکریان را آماده ٔ فتح قبرس سازند و امرای غرب راگفت که بسوی عماره متوجه شوند. سپس امیر صالح بن یحیی بن صالح بن حسین با صد تن از مصر برفت و لشکریان در صحرای ماغوصا (فماغوستا) فرودآمدند و بدان ناحیت حمله و غارت کردند و اسیر گرفتند و سلطان ، امیر صالح رادویست دینار انعام داد و بدو خلعت پوشید و صالح به دمشق و سپس به بلاد خود رفت . از تألیفات اوست : تاریخ بیروت و اخبار الامراء البحتریین من بنی المغرب که بسال 1898 م . در مطبعه ٔ یسوعیین و با تصحیح و حواشی اب لویس شیخو بطبع رسیده است و بار دیگر بسال 1902 م . چاپ شده . (معجم المطبوعات ستون 1183). صاحب معجم المطبوعات وفات وی را در حدود 840 هَ . ق . نوشته است .