صدیق حسن خان

صدیق حسن خان . [ ص َ ح َ س َ ] (اِخ ) محمدبن علی بن حسن بن علی بن لطف اﷲ الحسینی مکنی به ابوالطیب . وی به سال 1248 هَ . ق . در قنوج متولد شد و از اکابروطن خویش علم فراگرفت سپس بدهلی که در آن هنگام بعلماء دین مشحون بود برفت و نزد شیوخ آن شهر و مخصوصاًشیخ صدرالدین دهلوی منقول و معقول را تلمذ کرد، سپس از دهلی به بهوپال شد و از آنجا به حجاز رفت و حج بگزاشت و نزد علمای یمن اشتغال جست و هشت ماه در حرمین عاکف بود، آنگاه به بهوپال بازگشت و ملکه ٔ اقلیم دکن را بزنی گرفت و آن جا را وطن خویش ساخت و کتب بسیار فراهم آورد و به نشر علم و افادت بر علما پرداخت و به عربی و فارسی و هندی تألیف می کرد و تألیفات او بالغ بر 222 مجلد است ، و از آن جمله است : 1 - ابجدیة العلوم در سه قسم : قسم اول بنام الوشی المرقوم دربیان احوال علوم از فلسفه و توحید و لغت و تاریخ . قسم دوم السحاب المرقوم در انواع فنون و اصناف علوم . قسم سوم الرحیق المختوم من تراجم ائمة العلوم ، و او کتابی نیک مفید است . مؤلف این کتاب را به سال 1290 فراهم آورده است و جزو سوم آن به سال 1296 در بهوپال در 970 صفحه به طبع رسیده است . 2 - الاذاعة لماکان ومایکون بین یدی الساعة. 3 - الاقلید لادلة الاجتهاد و التقلید. 4 - اکلیل الکرامة فی بیان مقاصد الامامة. 5- الانتقاد الرجیح فی شرح الاعتقاد الصحیح . 6 - البلغة فی اصول اللغة. 7 - حسن الاسوة بما ثبت من اﷲ و رسوله فی النسوة. 8 - حصول المأمول من علم الاصول . 9 - خبئة الاکوان فی افتراق الامم علی المذاهب و الادیان . 10 - الخطة فی ذکر الصحاح الستة. 11 - خلاصة الکشاف ...وی به سال 1307 هَ . ق . درگذشت . رجوع به معجم المطبوعات ستون 1201 - 1206 و رجوع به الاعلام زرکلی شود.