ترجمه مقاله

طالقانی

لغت‌نامه دهخدا

طالقانی . [ ل َ / ل ِ ] (اِخ ) ابوالحسن عبادبن عباس بن عباد طالقانی . وی از ابوخلیفه فضل بن حباب بصری و ابوبکر محمدبن یحیی مروزی بغدادی و جعفربن محمدبن حسن قرمانی و محمدبن حبان مازنی و گروهی از بغدادیان سماع کرده است و او پدر صاحب اسماعیل بن عبادوزیر است . و عباد وزیر حسن بن بویه بوده است . ابواسحاق بن حمزه حافظ و ابوالشیخ و جز آنان از متقدمان از وی روایت کرده و به سال 335 یا 334 هَ . ق . درگذشته است . ابوالعلا احمدبن محمدبن فضل حافظ بزبان خود در اصفهان از قول محمدبن طاهر مقدسی حافظ بمن گفت که کتابی از تألیفات ابوالحسن عبادبن عباس طالقانی پدر صاحب اسماعیل در کتابخانه ٔ پسرش ابوالقاسم اسماعیل بن عباد در شهر ری دیدم . درباره ٔ احکام قرآن که در آن به یاری مذهب اعتزال برخاسته است و این کتاب را هر که ببیند نیکو میشمرد. ابوبکربن مردویه و محدثان اصفهانی و پسرش ابوالقاسم اسماعیل بن عباد طالقانی وزیر معروف به صاحب از آن کتاب روایت کرده اند و صاحب در شعر و ادب در سراسر جهان نامور است و نیازی به شناساندن او نیست . وی از محدثان اصفهانی و بغدادی و رازی سماع کرده و هم خود خبر داده است و او دیگران را به جستن حدیث و کتب آن برمی انگیخته و تشویق میکرده است . و ابوالمناقب حمزةبن اسماعیل علوی بنقل از ابومسعر سلیمان بن ابراهیم حافظ اصفهانی و ابوبکر احمدبن موسی بن مردویه حافظ، روایت کند که از صاحب ابوالقاسم اسماعیل بن عبادبن عباس شنیده اند که گفته است : هر که حدیث ننویسد لذت و شیرینی اسلام را درک نمیکند و او نیز حدیث روایت کرده است . (الانساب سمعانی برگ 363 «ب ») و رجوع به بصاحب بن عباد شود.
ترجمه مقاله