علیخان

علیخان . [ ع َ ] (اِخ ) (سید...) ابن احمدبن محمدبن معصوم بن نصیرالدین بن ابراهیم بن سلام اﷲبن مسعودبن محمدبن منصور حسنی حسینی دشتکی شیرازی مدنی ، مشهور به ابن معصوم و ملقّب به صدرالدین . ادیب و نحوی و بیانی و لغوی و شاعر بود. در سال 1052 هَ . ق . در مدینه متولد شد و مدتی در حیدرآباد هند سکونت کرد و در بین سال های 1117 تا 1120 هَ . ق . در شیراز درگذشت . نام و نسب او در «مصنفی علم الرجال » چنین آمده است : سیدصدرالدین علی بن احمدبن محمدمعصوم بن نظام الدین احمدبن ابراهیم بن سلام اﷲبن عمادالدین مسعودبن صدرالدین محمدبن استادالبشر غیاث الدین منصوربن صدرالمحققین محمدبن غیاث الدین منصورالکبیر حسینی دشتکی ، مشهور به سیدعلی خان . او راست : 1 - انوارالربیع فی انواع البدیع. 2 - الحدائق الندیة فی شرح الصمدیه ٔ عاملی ، در نحو. 3 - الدرجات الرفیعة. 4 - سلافةالعصر فی محاسن اعیان العصر. 5 - شرح الصحیفه . 6 - شرح الصمدیة. 7 - الطراز فی علم اللغة. و نیز او را دیوان شعری است . (از معجم المؤلفین ج 7 ص 28) (از مصنفی علم الرجال ص 269). صاحب معجم المؤلفین به مآخذ ذیل نیز اشاره کرده است : نزهةالجلیس موسوی ج 1 ص 209. البدرالطالع شوکانی ج 1 ص 428. هدیةالعارفین بغدادی ج 1 ص 763. تاریخ آداب اللغةالعربیه ٔ جرجی زیدان ج 3 ص 2. ایضاح المکنون بغدادی ج 1 ص 144 و سایر صفحات ، و ج 2 ص 20 و 25. روضات الجنات خوانساری ص 412. معجم المطبوعات سرکیس ص 244. فهرس الخدیویة ج 4 ص 208. الکشاف طلس ص 226. فهرس التیموریة ج 3 ص 283. المخطوطات التاریخیه ٔ کورکیس عواد ص 59. فهرس دارالکتب المصریة ج 2 ص 177. اعیان الشیعه ٔ عاملی ج 41 ص 38 و 64. فوائدالرضویه ٔ عباس قمی ج 1 ص 279. و نیز رجوع به الذریعه ٔ آقابزرگ طهرانی ج 9 ص 754 شود.